Słownik etymologiczny języka polskiego/od(e)
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
od(e), przyimek, zastąpił w ciągu 15. wieku dawne ot, co się dochowało w ot-wierać, ot-chłań. Przyimek u Słowian; na Litwie wyłącznie przedstawka: at- obok ata- i ati- (por. nasze obo- i obi- pod ob), goc. it-; w innych językach przysłówek, ind. ati, ‘nadto’, grec. eti, ‘jeszcze’; łac. et, ‘i’. Znaczenie u Słowian i Litwy to samo; postać ot Ruś dochowała; obok od jest ode- przed zgłoską, we której ogłuchła półgłoska, np. odemnie, oderwać. Jak my, tak i inni Słowianie (bałkańscy, Czesi) od, nie ot, znają, uogólniwszy postać z odbić, oddać, i na odkąsić, odpust, a wkońcu i na odemnie, zamiast otemnie, co jest w psałterzu i biblji, chociaż ode- i tu już stanowczo przeważa.
