Słownik etymologiczny języka polskiego/pęp
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
pęp, dziś tylko zdrobniałe pępek; pępowina; pęporzeza (w 15. a nawet i 16. wieku dla ‘akuszerki’, zamiast *pęporzaza; to samo złożenie i w innych językach słowiańskich); pępek w obrzędach żniwiarskich ‘ostatnia kępka zboża, uroczyście zżynana na wieniec dożynkowy’; pępie, ‘pękowie’; w nazwach roślinnych pępawa najzwyklejsza dla ‘taraxacum’ (zwanego od ‘pleszu’, p., i pleszką, mniszkiem lub popową główką, wedle łac. ‘platta monachi’), bo po przekwitnieniu i pępek przypomina. Nazwane od ‘nabrzmienia’ pierwotnie (lit. pampti, ‘pęcznieć, nabrzmiewać’); z pękiem-pączkiem równego pochodzenia (-k, -p, służą dalszemu urobieniu od pen-). Zdrobniałe pępuszek. Pępownik, pępkowe ziele, tłumaczy łac. ‘herba umbilicorum’ (‘pępki’), ‘bupleurum’. Obok pępawy, pąpawy, jest i papawa w tekstach 16. do 18. wieku, co nie myłka, bo stale niemal obok pę-, pą-, zjawia się i pa-: pach i pąch, papie obok pąpie; Czesi mają i pampalík dla ‘pępawy’. I w językach pokrewnych pap- obok pamp-, por. lit. papas (u piersi) obok pampti, to samo co łac. papilla i papula, ‘pęcherzyk’, obok pampinus, ‘świeży pęd u winnej latorośli’.
