Słownik etymologiczny języka polskiego/paz
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
paz, ‘żłobek’ (obce nazwy: fuga, gara, nuta); pazucha (przyrostek -ucha), i skrócone, czyli zgrubiałe, pacha; prasłowo; brak go w lit.; niem. Fach i Fuge, fügen, łaciń. pango, com-pāg-es, ‘paz, fuga’, paciscor (por. wyżej pacht i pakt), grec. pēgnymi, ‘upewniam’, pēgma, ‘rusztowanie’, pagē, ‘sidło’, ind. (z niemą, zamiast dźwięcznej, jak w paciscor i Fuge) paś-, ‘sidło’, może w pasmo, ‘wiązka’ pierwotnie. U nas paz (z wyjątkiem pazuchy i pachy) mało znane, u Czechów tem więcej: paże, ‘ramię’, pażdí, ‘pacha’ (nasi tłumacze Janczara w 16. wieku nie zrozumieli już czeskiego paże, ‘ramię’, ‘bras’, ‘Arm’, i przetłumaczyli: pasy !), pażeń i pażení, ‘szalowanie’, pażba, ‘łoże (strzelby)’. Ponieważ w słowień. pazducha zd częstym trybem z zastąpiło (por. czes. pażdí), tę to późną pazduchę jako prapostać wystawiają, dzielą: paz-ducha, i jakieś duch- jako prasłowo (ind. dosz, ‘ramię’, awest. daosz) upatrują, odwracając właściwy stosunek i wywodząc pazuchę (tak we wszystkich językach słowiańskich, w cerkiewnem itd., jednozgodnie) z jedynej słowień. narzeczowej pazduchy, pazdichy, zamiast odwrotnie. Tu należy i średniowieczne popażela, popażnica (r. 1532), o ‘konkubinie’, wedle czes. podpażnice, ‘przyjaciółka’. R. 1500 jeszcze podpażek, ‘pacha’, czes. podpażek.
