Słownik etymologiczny języka polskiego/regiment
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
regiment, ‘rząd’ i ‘pułk’; regimentarz (konfederacji, lub związku wojskowego); regimentem nazywano i ‘laskę-buławę regimentarza’, którą po rozwiązaniu związku palono: »palić (łamać) regimenty«; dalej zwano tak wogóle ‘laskę z gałką’, np. lekarską; w gałce były parfumy, które lekarz dla chronienia się od zarazy wąchał; stąd »wąchał regimenciku« mówiono szyderczo o ‘uchylającym się od niebezpieczeństwa’. Z łac. regimentum (skąd i niem. Regiment), od regere, ‘kierować’, od czego i rex, ‘król’. Stąd poszły i rejent, z polskiem j miasto g, regens, regencja; dalej reguła, regularny (narzeczowe legurarny), rektor itd. Ale regestr, u nas i rejestr, ‘spis’, poszedł, jak i niem. Register, z łac. regestum od re-gerere, ‘wpisywać’; »rejestr wojsk kozackich«, stąd »kozak rejestrowy« małorus. łejstrowyj, z rozpodobnieniem dwu r (por. łycar’ i rycerz, Luryk i Ruryk).
