Słownik etymologiczny języka polskiego/ryść

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

ryść, wyjątkowo i rychć (por. sierśl i sierzchl), stale w szóstym przypadku: ryścią, rychcią, ‘wielkim kłusem’; z niepierwotnem ry- zamiast rzi- (odwrotnie jak w rzygać; tak samo tryzna i i.); cerk. ristati i riskati, ‘cwałować’, rus. ristat’ i ryskat’; ale rysak pożyczka z rus. rysak, ‘kłusak’. Pień rit-; lit. ritu, risti, ritēti, ‘toczyć wkoło, katulać’, raitas, ‘jeździec’ (nie z niem. reiten, Reiter, pożyczone, bo rojtininkas, ‘obowiązany do służby konnej’, zachodzi w aktach białoruskich już z początku 16. wieku, raitiniczia, ‘bogini jazdy’, u Łasickiego), raiczioti, ‘katulać’; ale riszczia, o ‘cwałowaniu’, pożyczka, ristas, ‘szybki’. Pień rit- urobiony od ri-, p. rój. Czy nie stąd lit. rȳtas, ‘poranek’?; ind. rīti- o ‘ruchu, płynięciu’, retas-, ‘upław’. Inni wywodzą od wreit-, anglosaskie wridhan, ‘kręcić’.