SJP:AKADEMIA
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik języka polskiego |
Podtytuł | Przez M. Samuela Bogumiła Linde |
Wydawca | Drukarnia XX. Piiarów |
Data wyd. | 1807-1814 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Indeks stron |
AKADEMIA, ii. f. 1. właściwie gaik nedaleko Aten,gdzie Platon uczył, ztąd uczniowie iego Akademicy; filozofia iego Akademicka. Modrz. Baz. 516. Platos Lehrgarten, Lehrschule, Lehrsystem. 2. to co universitas, to iest: zbiór szkół wszystkich nauk w jednym mieyscu, z mocą kreowania doktorów. Kras. Zb. 2, 560. szkoła główna, (żartem: Wszechnica). Ross. Акалемїя; Carn. glagole, visokasholz, modrina, modrishe; Vind. modrinna, glagole, visoka shula, modroskupzhina; Rag. mudroskupsctina; Croat. mudroszkupchina; Academie, hohe Schule, Universität. Akademia Krakowska, szkoła Koronna. Groch. W. 269. Dwie szkoły główne w Polszcze, Krakowska i Wileńska. Dyar. Gr. 153. (cf. Wydziałowe, podwydziałowe szkoły). O założenin Akademii Krakowskiéy. Biel. 197. Krom. 362. et 430, 432. Akademią w Kiiowie, a drugą na Ukrainie założyć pozwolono, R. 1659. Vol. Leg. 4, 639. Prócz tych sławne są: Akademia Zamoyska, Lwowska, Poznańska, Chełmińska. 3) Akademia, zgromadzenie, towarzystwo uczonych ludzi, aby powszechną pracą wzmagali postępek nauk kunsztów. Kras. Zb. eine gelehrte Gesellschaft, Academie. Gdy mówię o akademiach, nierozumiem przez nie iakie szkoly, ale takowe zgromadzenie, w którym się ludzie nayuczeńsi, czasów pewnych umówionych naydowali. Mon. 64m 515. Akademia abo towarzystwo ludzi uczonych dla wydoskonalenia ięzyka Polskiego. Mon. 65, 241.Zbieranie się uczonych na obiadach czwartkowych Stanisława Augusta nazywa akademią: Nar. Chod. ded. Król cudem przedtym niesłychanym robi akademie, z obiadów. Zab. 12, 85. Pias. 4. Akademia, koncert, wielka muzyka poważnieyszego gatunku, eine musicalische Academie. Fig. Czasem umieć z kopią, stoi za akademią. Groch. W. 488. (t.i. za naywiększą naukę = pobić, to rozum!) § Akademia Smorgońska, v. Smorgoński. AKADEMICKI, a, ie Akademyczny, a, e, tyczący się akademii, academisch. Ross. Академическїй, Eccl. Академицкїй, до большаго училища принадлежащїй; Carn. glagolitske, glagolske). Xięgi Cycerona akademiczne, od mieysca gdzie ie pisał nazwane. Kras. Zb. 1, 52. AKADEMIK, a, m. nauczyciel lub téż uczeń akademicki, ein Academicus. Croat. et Rag. mudrozbornik.) Akademik Wileński. Zab. 16, 166. AKADEMIKOWAC, ał, uie. intrans. imp. akademią lub akademickiemi naukami się bawić, auf einer Universität studieren. Tr. §. mądrować, rozumować, żakować vernunfteln. AKADEMISTA, y. m. uczeń rycerskiéy szkoły, ein Schüler einer Ritterschule. Tr.