Pisma św. Teresy niestworzyły w ścisłem znaczeniu szkoły, lecz zbudziły wiele dzielnych umysłów.
W téj liczbie najznakomitszym był pomocnik jej duchowny nietylko czynem lecz i piórem Jan od Krzyża, postać wybitna charakterem i talentem poetycznym.
Ojciec jego Gonzalo Yepes, szlachcic hiszpański, ożeniwszy się z prostego stanu panienką Katarzyną Alwarez, zmuszony był zerwać z rodziną, i utrzymywać się z ręcznej pracy Tkactwem zarabiał na życie, atoli miłość i szczęście domowe osładzały jego położenie. Bóg pobłogosławił mu gronem dziatek. Trzeciem z rzędu dzieckiem był Jan urodzony w r. 1542 w Fontibare w Starej Kastylii. Ojciec go wcześnie odumarł — matka wychowywała, w końcu powierzyła go zacnemu imiennikowi w Toledzie który się opiekował chłopcem. Doszedłszy lat młodzieńczych wstąpił Jan do zakonu karmelitów, gdzie gorliwością, przykładem i nauką tak celował że go zawsze wybierano przeorem w różnych klasztorach. Podobnie jak Św. Teresa przeprowadził on reformę, i utworzył zakon karmelitów bosych. Pod koniec życia przeniósł się do klasztoru w górach Sierra-Morena i tam zeszedł ze światu w 1591. Pisał wiele dzieł mistycznych z tych jedno tłumaczone jest na polskie przez Leona hr. Rzewuskiego pod napisem: Wstęp na Górę Karmelu w roku 1855. —
