Strona:Życie płciowe i jego znaczenie.djvu/082

rozwijające to życie, — do zawiązku owocowego. Odbywanie się zapłodnienia przez wtargnięcie żyjątek nasiennych, bruzdkowanie jaja i t. p. daje się bardzo swobodnie wprowadzić do nauki, ze znacznym naciskiem na zasadę duchową: jaskrawe barwy, ożywiona ruchliwość, dalekie podróże dla ikrzenia (śledzie, łososie), pierwsze zabiegi o rozpłod przez wybór właściwego miejsca, przysposobienia dla ochrony i bezpieczeństwa. Przebudzenie się instynktu dla czynności odpowiadającej celowi, chociaż bez świadomości tego celu, wprost przez pochop nadany wszechwiedzą i wszechmądrością przyrodną.
 Następnie idzie zapłodnienie wewnętrze, przyczem rozplemienie jest bardziej zapewnionem przez to, że jajo zapładnia się w macierzystem łonie, zkąd wychodzi dopiero potem. Narządy płciowe żeńskie usuwają się w głąb a męskie występują silniej na zewnątrz, dla przeniknięcia do żeńskiego ciała i dostarczenia jaju żywotnej siły. Tu popęd duchowy już znacznie wzrasta. Samce i samice wzajemnie się szukają, miłosne zaloty zaczynają się spostrzegać w bujaniu motyli, brzęczeniu chrząszczy, rojeniu się pszczół, mrówek i t. d.. Najładniej przedstawia się to w hulaniu świecących się muszek. Niema tu miejsca dla sprosnych myśli; popęd miłosny staje się twórczym i przekształca całą istotę. Samczyki odróżniają się od samiczek: wielkością, barwami, ozdobami na głowie.
 Zapłodnienie wewnętrzne wymaga przytarcia, blizkiego zetknięcia pomiędzy samczykiem a samiczką, do czego w początku potrzebne jest duchowe zbliżenie, oddanie się drugiej istocie, stanowiące pierwsze oznaki tego, co nazywamy miłością. Związek tu jeszcze bardzo przelotny i krótki, lecz w wyższych rzędach owadów już się przeciąga poza