Strona:Życie płciowe i jego znaczenie.djvu/194

prócz podnieceń, wynikających z nowego stanu życia, nie narzucać nerwom jeszcze innych, zbytecznych i szkodliwych wzruszeń. Kiedy zaś już w żaden sposób nie mogą się obyć bez „podróży“, to niech nie wyjeżdżają do Warszawy, Krakowa, Lwowa, Poznania lub do innego większego miasta za granicę, jak to niestety często lubią czynić nasi bogatsi (czy inteligentni?) — ale niech podążą w pobliskie góry, na brzeg morza itp. spokojne ustronie. Mają oni tu najlepszą sposobność do rzeczywistego wzbogacenia serca i umysłu przez badanie i podziwianie przyrody. Tacy zaś małżonkowie, którym zawodowe obowiązki nie pozwalają na podobne wytchnienia czyli wakacje poślubne, niech swe wolne chwile spędzą na czytaniu korzystnych książek i oglądaniu pięknych rysunków i malowideł, niech się ubawią muzyką, wesołą piosnką itp.. Mieszkając w większem mieście, powinni omijać wszelkie sensacyjne widowiska i hałasy; również nie czytywać wzruszających romansów, ale robić przedewszystkiem wycieczki poza miasto, do lasu i wspólnie uczyć się z otwartej księgi przyrody.
 Ciągle nowe wrażenia tudzież wstrząśnienia nerwowe, jakim człowiek ulega w czasie dłuższej podróży, choćby najwygodniejszej, muszą oddziaływać niedobrze na mózg i mlecz pacierzowy, a szczególnie u niewiasty przyczyniają się do zbytniego podrażnienia i tak już w tym czasie wrażliwych narządów płciowych. Zresztą nieregularne życie, odżywianie się raz tu, raz ówdzie, jednego dnia w spokoju, drugiego dnia dorywczo itd., działa niedobrze na żołądek, zaczem szkodzi i całemu ustrojowi.
 Podróż, wrażenia nowych okolic, nowych ludzi, zaprzestanie zajęć zawodowych itd. działały by korzy-