Strona:Adam Fischer - Ossolineum.djvu/37

ktoś z obecnych jakiś swój nowy utwór, najczęściej przeznaczony do „Biblioteki“, zaczem rozwijała się następnie dyskusya krytyczna; udzielano autorowi rozmaitych uwag, a rozmowa, snowana z tego wątka, przenosiła się następnie na najrozmaitsze pola i różne przedmioty. Na jednym z takich wieczorów czytał n. p. Maurycy Dzieduszycki najnowszy utwór Ujejskiego, pierwszy akt „Samsona“, przyjęty z uniesieniem przez całe zebranie. Tutaj przyjeżdżający z zagranicy uczony lub artysta zapoznawał się odrazu z całym światem literackim stolicy i cześć gościnną odbierał. Nie dziw, że zebrania te wzrastały coraz bardziej, licząc po kilkadziesiąt osób. W salach Zakładu narodowego im. Ossolińskich urządzali Pol wraz z Dobrzańskim uroczyste przyjęcie na cześć bawiącego we Lwowie znakomitego muzyka Franciszka Liszta, w kwietniu 1847. Podobnie, gdy dnia 16 października roku 1851 przybył do Lwowa cesarz Franciszek Józef I., z całego szeregu uroczystości na przyjęcie monarchy najświetniej udał się bal wydany przez Stany galicyjskie w sali Zakładu narodowego im. Ossolińskich. Ale nie tylko pod względem kulturalnym, lecz również i pod względem politycznym Ossolineum było w owych czasach najważniejszą placówką. Na dziedzińcu Ossolineum zbierała się stale na swe musztry szósta kompania gwardyi narodowej, a na kilka godzin przed wybuchem zamieszek w dniu 1 listopada roku 1848 dwie kompanie gwardyi narodowej odbywały ćwiczenia w gmachu Zakładu narodowego im. Ossolińskich; zaś po zbombardowaniu Lwowa, wśród trzech wysłanników miasta do generała Hammersteina był także dyrektor Adam Kłodziński. Czem było zresztą Ossolineum we Lwowie w owych czasach, dowodzi chyba najlepiej następująca notatka Wincentego Pola: „Generał Hammerstein oświadczył w dni parę po bombardowaniu Lwowa, iż bardzo żałuje tego, że zapomniał o Bibliotece Ossolińskich podczas bombardowania, bo byłby ją spalił“.
 Jeżeli Ossolineum zdołało uzyskać sobie wśród społeczeństwa polskiego rolę tak wybitną, musieli kierować