Strona:Album zasłużonych Polaków wieku XIX t.2.djvu/306

Ta strona została przepisana.
Ignacy Daniłowicz.
(*1789 — †1843.)
separator poziomy
„Historya jako oświata prawdy, iściec i sędzia dzieł starożytnych, powinna mówić do ludzi, onych nauczać i prostować... Celem piszącego z krytyką historyę: aby opowiadając co się działo oświecał razem czytającego bez miłości i nienawiści, jeśli się to dobrze lub przeciwnie dobru pospolitemu działo“. Naruszewicz: Historya narodu polskiego, I. XXVII Wyd. Bobrowicza.
B


Badacz głęboki źródeł historycznych, odnośnie starożytnego prawa krajowego, paleograf niezrównany ogromem doświadczenia i zasług, Daniłowicz, zaiste godzien zaszczytu figurowania w rzędzie najuczeńszych polskich dziejopisarzy, którzy gmach wiedzy o Litwie, oparli na fundamentach dokumentalnych. Zarys żywota naszego znakomitego męża, który większą połowę lat swej pielgrzymki ziemskiej umiłowanej magistra vita poświęcił, tak się przedstawia.


Według portretu z natury.

Ignacy Danitowicz ur. 30 lipca 1789 r. w Hryniewiczach g. grodzieńskiej (pow. bielskiego) z ojca Mikołaja, pleb. unickiego i Dominiki z Michniewiczów; szkoły odbywał (od 1797 r.) w Drohiczynie, potem w Łomży u Pijarów, gdzie prefektem był stryj, ks. Michał, a nauczali Aloizy i Ludwik Osińscy, Szwejkowski, później rektor uniw. warszawskiego, Przeczytański, filozof, autor logiki, i Falkowski założyciel inst. głuchoniemych. W założonem przez rząd pruski gimnazyum wzorowem w Białymstoku, szczególne postępy zrobił w językoznawstwie. Od r. 1810 studyował Daniłowicz w Uniwersytecie wileńskim, gdzie pod Capellim zwłaszcza, do prawoznawstwa wielostronnie się przykładał. Jak utrzymuje J. Bieliński w swym, Uniwersytecie Wileń-