sad języka polskiego (wyd. 1858) oraz Elementarz i trochę utworów drobniejszych, które wydano później jako kalendarzyk za r. 1876.
Ta bogata spuścizna dowodzi, że śmierć, która nastąpiła 24 grudnia 1857 r., zabierając przeszło 60-letniego starca, dla gorliwego pracownika przyszła zawcześnie, nie dając mu wykonać wszystkich już ułożonych planów. Dozwolonem mu było jednak przed zgonem posiąść to, za czem nie oglądał się nigdy — uznanie całego społeczeństwa, którego wyrazem było kilkotomowe wydawnictwo p. t. Wieniec ku uczczeniu i na dochód zasłużonego pracownika.
Dzieło to, którego ostatni tom wyszedł już po śmierci Jachowicza, zawierało utwory wszystkich autorów i autorek współczesnych, w uznaniu bowiem dla poety, nauczyciela i filantropa w jednej osobie zjednoczyli się nawet ludzie wprost przeciwnych przekonań. I dziś, gdy wkrótce upłynie lat 45 od czasu, jak zwłoki Jachowicza spoczęły na cmentarzu Powązkowskim, wszyscy wychowawcy i nauczyciele polscy zgodzić się muszą, że jego utwory stanowią ozdobę naszej literatury dziecinnej, a jego życie może być wzorem dla każdego pedagoga.
Ród Dembińskich był jednym z większych i możniejszych rodów małopolskich, zdawna w województwie Krakowskiem osiadłych. Niemalo liczył senatorów i wyższych urzędników koronnych, a skoligacony był lub spokrewnionny ze wszystkiemi niemal wielkiemi Rzeczypospolitej rodami. Ignacy Dembiński, chorąży krakowski, poseł na Wielki Sejm, człowiek światly i wielkiej wartości moralnej, był jednym z najgorliwszych, najczynniejszych i najbardziej oświeconych członków stronnictwa reformy. Na sejmie gorąco popierał sprawę sprzedaży starostw i, acz z urodzenia i z majątku sam raczej do magnatów niż do pospolitej szlachty mógł być zaliczony, przemawiał za ustawą, któraby, znosząc majoraty i ordynacye, istnieniu możnowładztwa kres położyła. Żonaty z Maryanną Moszyńską, kobietą wielkiegoserca i niemałego rozumu, miał z nią dwóch synów: Henryka, późniejszego generała i Ludwika. Po upadku konstytucyi cofnął się do zacisza domowego i wkrótce umarł.
Henryk, otrzymawszy pod rozumnem kierownictwem matki bardzo staranne wy-
