jazgotac = szwargotać; jazgot = papla, szwargotnik; jazgotanié = szwargotanie. W Poznańskim: jazgotać, jazgota, jazgotanie. Por. stsł. językŭ, czes. jazyk, pol. język, *językotać. Lachowie, niemcowie, wszyscy jazykowie, wotpiczeli w mowie. J. Gałka.
jaż = aż. Por. czes. aż, młrus. białor. aż.
Jazy = dopeł. Jazów = nazwa strugi, Jazewy Rów = nazwa jaru. Por. stsł. jazŭ, czes. jez, pol. jaz.
jednák = jedynak. Por. stsł. jedinŭ, jedinakŭ, pol. jeden, jedynak.
jegła = igła. Por. stsł. igła, pol. igła, jigła.
jeli = jechali, jál = jechał. Por. stpol. jał, jeli, Bib. szar., dyjalek. jaał = jechał, w gw. Zakopańskiéj.
jem = jestem, te jes, je, ma jesma, wa jesta, me jesme, we jesce, sóm. Bo my nie jeśmy, Pontan, zamiast: me nie jesme. Por. stpol. jesm, jeś, itd., połab. jisme = jesteśmy, stsł. jesmĭ, jesi, jestĭ i je.
jemiętucha = jemiołucha, kulik. Por. stsł. imela, czes. jemela, pol. jemioła, jemiołucha.
jeny resp. o jeny jeny = O Jezu Jezu. Por. stsł. jedinŭ, pol. jeden, jedyny resp. o jedyny, stpol. jena, jeno = jedna, jedno Anecd. palaepol., ros. dyjal. jednyj.
jérk = chróst (używany do mioteł); jerkowiczé; jerkówc = *jerkowiec, janówiec; Jerkowski, Jerchowski = im. własne. Por. pol. ircha, giercha, łuż. jircha, nsł. jerh, irha, stniem. irah, irch = biała skóra.
jerzmo = jarzmo. Por. stsł. jarĭmŭ.
jesonka = kokosz wylęgła w jesieni, pol. lud. podkópka. Por. stsł. jesenĭ, stprus. assanis, pol. jesień.
jesora = ość rybia, jesiora. Por. *os, stsł. osĭ, ostĭ, pol. oś, oścień, ostry, młr. osterva = cienkie drzewo, cienki drąg.
jestk = jadło; np. nie dadzóm jesku; duobrze jestku dostáł. Por. *jad, pol. jeść, jedza, połab. ist.
jędrzny = jędrny. zob. jandrzny.
jęka = przezwisko ludzi i zwierząt. np. psá jęka, koszlawá jęka. Por. stsł. jęčati, pol. jęczeć, jąkać się.
jic = iść. zob. ic.