Strona:Aleksander Berka-Słownik kaszubski porównawczy.djvu/61

Ta strona została przepisana.

krzem, krzemienia = krzemień. Por. stsł. kremy, srb. krem, czes. křem, połab. kremaj, łuż. křem, lit. krams.

krzenow = zob. skrzenow.

krzesedło; krzosedło; krzosydło = krzesidło. Por. nsł. kresati, pol. krzosać, krzesać, młr. kresaty, kresyło.

krzest = chrzest. Por. stsł. krŭstŭ = krzyż, pol. krzest, chrzest, łot. krusts = krzyż, lit. kruksztas = chrzest.

krzesz = kruchsze drzewo sosnowe z części ku północy zwróconéj. Por. stsł. kruhŭ, pol. kruchy, kruszyć.

krzeszec = krzesać. Por. nsł. kresati, pol. krzesać.

krzewy = 1. krzywy; 2. chromy, ułomny, bez ręki; krzewac = 1. macać kury, gęsi (czy mają jaja). 2. zaglądać do żaków, czy są w nich ryby. Por. stsł. krivŭ, nsł. kriv, krivkati = szukać, pol. krzywa kiszka = intestinum.

krzydło = skrzydło. Por. stsł. kriło, połab. krajdlé, łuż. křydło, pol. skrzydło, krzydło.

krzyncyca = ślimak. Por. stsł. krinŭ, krinica, pol. krzynow = naczynie, srb. krinčica = mała czasza.

Krzyżewá = nazwa wsi w powiecie wejherowskim. Por. stsł. kriżĭ, pol. krzyż, krzyżowy, niem. kreuz, stniem. chruzi, łać. crux, crucis.

ksądz = dziura w ubraniu, mianowicie na kolanie lub łokciu; aluzja do tonsury na głowie księdza; np. ksądz mu wezera; ma ksędza.

ksandz, ksodz, ksudz, ksondz = ksiądz; ksidz = ksiądz ewangielicki, pastor. Por. stsł. kŭnęzĭ, pol. książę, ksiądz, stpol. kniąź (Bielski), łuż. kniez = pan, ksiądz.

ksanżec; ksażyc = księżyc. Por. stsł. kŭnęzŭ, pol. kniąż, książę, „jakoby kniążyc, księżyc = rządca nocy” Knapski.

ksęgi = ksieniec, żołądek; np. ksęgi czetac = żołądek bydlęcy oczyszczać. Por. stsł. kŭniga, pol. księga, ksieniec.

ksob, ksoub, ksobie = ksobie; np. w Poznańskim, na lewo; ksobniejsza strona = lewa strona. Por. ku sobie, od siebie: na prawo, w Poznańskim: ociéb = od siebie.

ksużka = książka; w Poznańskim: ksiużka. Por. stsł. kŭniga, pol. kniga, księga, lit. kninga.

kuchna = zalotnica, mulier impudica, scortum. Por. niem. köchin, w 15 wieku kochin = buhle, kebsweib, Grimm.