Strona:Aleksander Czolowski. Wysoki zamek (1910).djvu/20

Ta strona została skorygowana.
II.
WYPRAWY KAZIMIERZA WIELKIEGO. ZAJĘCIE LWOWA I RUSI. WALKI Z TATARAMI I LITWĄ. ZNISZCZENIE STAREGO LWOWA. NASTĘPSTWA. PRACA GOSPODARCZA. NOWY LWÓW. PODWALINY JEGO ROZWOJU.

Bezdzietna śmierć Jerzego II. poruszyła wszystkich bliższych i dalszych sąsiadów: Polskę, Węgry, Litwinów i zwierzchniczych Tatarów. W Polsce Kazimierz Wielki, na Węgrzech Karol Robert, od dawna śledzili bacznie wewnętrzne sprawy Rusi i na wypadek bezpotomnej śmierci księcia wzajemnie pozawierali układy, by z swemi do niej wystąpić prawami. Pierwszy jako szwagier księcia, drugi jako spadkobierca historycznych praw królów węgierskich, noszących od czasów Andrzeja II. ( 1237) tytuł królów „Galicyi i Lodomeryi“. Katastrofa włodzimierska zastała ich właśnie przygotowanych do wyprawy na Ruś, aby księciu udzielić pomocy przeciw buntującemu się bojarstwu. Na pomoc było już za późno, natomiast atoli nadeszła chwila, w której nadarzała się sposobność urzeczywistnienia zawartych co do Rusi układów, węzły zaś pokrewieństwa wkładały obowiązek pomszczenia haniebnej zbrodni.
Ledwie o niej do Krakowa pierwsze doszły wieści, a już w połowie kwietnia w pogotowiu trzymane hufce, pod osobistem dowództwem Kazimierza, wkroczyły na Ruś, zajęły Przemyśl i spieszyły ku Lwowu. Tylko pospiech mógł wprowadzić w czyn ius primi occupantis, więc nie dziw, że szybko dążono pod stolicę czerwonoruską, od której zajęcia zawisł wynik wyprawy. Z za Karpat nadciągały posiłki węgierskie.

Przed końcem kwietnia 1340 r. był już Kazimierz pod Lwowem[1].

  1. Długosz: Hist. Poloniae t. III. p. 197.