Strona:Alessandro Manzoni - Narzeczeni 02.djvu/127

ze swych czynów walecznych i z tego, że im się udało wynaléść sposób, żeby chleb był tani. Jednak, wśród zabawy, przechwałek i otuchy było (i jakże-by być nie miało?) trochę niepokoju, jakiegoś przeczucia, że długo tak potrwać nie może. Oblegano piekarnie i składy z mąką, tak, jakto już miało raz miejsce za czasów owej sztucznéj i krótkotrwałéj obfitości, wynikłéj z pierwszej mety Antoniego Ferrera; kto miał jaki grosz zaoszczędzony, zamieniał go na chleb i mąkę i niósł do domu ten szacowny nabytek, składając i zsypując go do skrzyń, beczułek i garnków. Wszyscy, starając się na wyprzódki korzystać z obecnéj taniości, przyczyniali się do tego, iż stawało się rzeczą coraz trudniejszą, nie powiem trwanie owéj taniości, gdyż to samo przez się już było niemożebne, ale choć przedłużenie jéj na czas jakiś. I otóż, dnia 15 listopada, Antoni Ferrer z rozkazu Jego Elcseelencyi, ogłasza wyrok zabraniający każdemu, kto ma w domu zboże lub mąkę, nabywania takowych czy-to w wielkiéj czy małéj ilości, a wszystkim innym kupowania chleba więcéj niż na dwa dni pod karą pieniężną lub cielesną, stosownie do woli i uznania Jego Ekscelencyi: nakazujący tym, do kogo to należy z urzędu i wszystkim wogóle, donosić do władzy o każdym, kto wyrok przekroczy i do niego zastosować się nie zechce; nakazujący sędziom, aby w domach, które im mogą być wskazane ścisłą zarządzali rewizyę; z tém wszystkiém jednak zawierający nowy rozkaz dla piekarzy, aby sklepy ich były należycie zaopatrzone, bo w razie nieposłuszeństwa czeka ich kara zesłania na galery na lat pięć lub jaka inna jeszcze sroższa, stosownie do uznania J. E. Kto może wyobrażać sobie, że taki wyrok został wykonany, ten naprawdę musi być obdarzony bujną wyobraźnią; to pewna, że gdyby wszystkie wyroki, które się ogłaszały podówczas, miały się spełniać, księstwo Medyolańskie posiadałoby tylu ludzi na morzu, ilu ich dziś posiada Wielka Brytania.
 Wydając rozkaz piekarzom, aby dużo chleba piekli, trzeba było jednak i o tém pomyśléć, żeby im nie zabrakło tej rzeczy, z któréj się chleb piecze. Umyślono więc (ponieważ, w czasach klęski głodowéj rodzą się zawsze usiłowania zamienienia na chleb tych produktów, które zazwyczaj spożywają się pod inną postacią) umyślono więc powiadam, aby mąka ryżowa wchodziła do składu chleba zwanego chlebem di mistura (mieszanym). Dwudziestego trzeciego listopada pojawia się nowy wyrok, na mocy którego, z rozkazu dwunastu członków rady i wikaryusza prowizyi, ma nastąpić sekwestr połowy nieotłukanego ryżu, który posiadają mieszkańcy miasta; w razie zaś gdyby się ktoś miał temu sprzeciwiać i dowolnie rozporządził ryżem, który posiada, bez uzyskania na to pozwolenia owéj rady dwunastu, będzie zmuszony oddać wszystkie swe zapasy i za-