a jeśli niema na świecie państw doskonałych, to przyczynę tego zjawiska upatruję w potopie, który za czasów Noego wprowadził wielkie zaburzenie w dziedziczeniu władzy królewskiej i następstwie tronu różnych państw świata. Nastał nieporządek, z którego po dziś dzień otrząsnąć się nie możemy.
— Szanowny panie, — odparł mistrz — teorje pańskie są wielce zabawne. Wszakże dzieje ludzkości mieszczą w sobie mnóstwo rewolucyj, wojen domowych, zaburzeń i buntów spowodowanych okrucieństwem panujących i zaprawdę nie wiem co podziwiać należy dzisiaj bardziej, bezwstyd władców, czy cierpliwość ludów?
Sekretarz wyraził ubolewanie, że ksiądz Coignard zapoznaje dobrodziejstwa monarchji, zaś pan Blaizot zwrócił uwagę, że jest rzeczą niewłaściwą dysputować o sprawach publicznych w sklepie księgarza.
Gdyśmy wyszli, pociągnąłem drogiego mistrza mego za rękaw sutanny i spytałem:
— Księże dobrodzieju, zapomniałeś widzę zupełnie o owej staruszce syrakuzańskiej, skoro domagasz się zmiany tyrana?
— Rożenku, synu mój, — odrzekł — przyznaję ochotnie że popadłem w sprzeczność. Ale ta dwulicowość, którą odkryłeś słusznie w poglądach moich nie jest tak szkodliwą jak druga,
Strona:Anatol France - Poglądy ks. Hieonima Coignarda.djvu/79
Ta strona została przepisana.