Strona:Andrzej Kijowski - Dziecko przez ptaka przyniesione.djvu/106

są bezradne władze państwowe i duchowne. Tam gdzie wczoraj w słońcu perliła się fontanna i rozbrzmiewał dziecięcych głosów raźny gwar, gdzie w bzów kwitnących wonnym cieniu gruchali sobie czule młodzi, gdzie człek zmęczony spocząć lubił, pogrzać na słońcu kości stare i wzrok cieszyć królewskich ptaków majestatem (łabędzie autor miał na myśli), tam dziś tłumy depczą kwiaty i urządzenia dewastują, wznoszą się śpiewy przeraźliwe, krzyki i płacze — tam świece płoną i pochodnie, tam przykrych kalectw widok straszy. Policja ani magistrackie straże nie śmią wkraczać, gdyż straszny bywa tłum w uczuciach swoich urażony; a groza rośnie, bo słychać z dala wrogie krzyki o ciemnogrodzie, średniowieczu... Już wywrotowe elementy rozpoczynają niecny połów w zmąconej wodzie. Ktoś gasi świece zapalone, ktoś obraźliwym śmiechem wita pielgrzymów nadchodzących nocą i dniem; raz wraz ktoś w tłumie krzyk podnosi o cudzie, co się miał wydarzyć, lub o pożarze, który grozi — raz wraz panikę lub histerię szerzy ktoś korzyść odnoszący z odruchów tłumu i ktoś do gniewu kusi wiernych, których pobożność niekłamana przywiodła w miejsce nieszczęśliwe. Już ponoć zagranicą głośno o tych żałosnych wydarzeniach, a jak to imię nasze psuje, jak interesom naszym szkodzi, kredyty nasze nadweręża — nie trzeba mówić... A więc pytamy wielkim głosem, do głębi serca poruszeni: cui ta awantura prodest? (tytuł notatki Cui prodest?, a numer pisma później podam).
 Mojego dziadka dobre imię często niestety wymieniano. „Wulgarną nam się wydać musi interpretacja marksistyczna postępowania pana Ż.” — brał go w obronę „Głos Narodu”, umiarkowany organ chrześcijańsko-narodowych kół. — „Ten znany z pobożności pan nie użyłby motywów wiary dla zgoła materialnych