Strona:Andrzej Niemojewski - Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych.djvu/272

22.  TEORJA POJĘĆ SZCZĄTKOWYCH.

 Teraz rozumiemy, dlaczego chrześcijan posądzano o wyznawanie religji astralnej i to, jak sam Tertuljan powiada, nie bez pozorów słuszności.
 Aczkolwiek tedy kościół starał się wszelkiemi sposobami zatrzeć za sobą ślady astralne, mimo to ślady owe zostały i są widoczne w jego obyczajach, obrzędach, modlitwach, ruchach rytualnych i sprzętach.
 Tylor przytacza takie słowa z „Katechizmu mistagogicznego“ Cyryla z Jerozolimy:
 „Przybyliście naprzód do przedsionka chrzcielnicy, zwróceni na zachód; kazano wam odpędzić szatana, wyciągając ręce, jak gdyby był obecny... A czemu staliście ku zachodowi zwrceni? Tak trzeba było, bo zachód jest obrazem ciemności, a on jest ciemnością, więc patrząc na zachód, wyrzekacie się symbolicznie ciemności i nocy”.
 Potem katechumen, zwracając się na wschód, składał przyrzeczenie posłuszeństwa dla nowego Pana, Chrystusa. Zaś św. Hieronim pisze: „Wyrzekamy się najpierw tego, który jest na zachodzie i którego moc umiera wraz z grzechami naszemi; potem, zwróciwszy się na wschód, zawieramy związek ze słońcem sprawiedliwości, przyrzekając mu służyć.”  Do dnia dzisiejszego kościoły katolickie są tak budowane, że ołtarz wielki zwrócony jest na wschód a wierni w nim zebrani tem samem, modląc się, także się na wschód zwracają. Zwyczaj w czasie modlitwy zwracania się na wschód dawniej obowiązywał, dziś jednak został zapomniany.