Strona:Andrzej Niemojewski - Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych.djvu/358

Ta strona została przepisana.

mythe“ str. 31 — 36. Na dnie tych obyczajów jest żegnanie starego roku i witanie nowego, W naszym Koniku Zwierzynieckim, który się zwie „Lajkonik“, niezawodnie „Heiliger Koenig“ (warszawskie „Elekrysty“!), obyczaje persko-babilońsko-żydowskie stanowczo oddźwięk mają a ponieważ najeźdźcami byli Tatarzy, więc do nich rzecz nawiązano. — Orygenes miał czytać w jakiejś starej ewangielji Mateuszowej, że Barabaszowi było na imię Jezus. I rzeczywiście znajduję u Sodena („Die Schriften des Neuen Testaments“ na str. 1449) taki tekst (Mat. XXVII, 16 etc.), z czego wynika, że Jezusa Barabasza rozdzielono na Jezusa i Barabasza.

22. TEORJA POJĘĆ SZCZĄTKOWYCH.

Str. 256. Tylor o Tertuljanie, Cyrylu z Jerozolimy i Hieronimie, p. „Cywilizacja pierwotna“ II, 245, 355 — 356. — Wizerunki monstrancji, p. Malvert „Science et religion“, str. 32 wiz. 6 monstrancji katolickiej i str. 31 wiz. 5 monstrancji buddyjskiej z muzeum Guimet.
Str. 257. Symbolika astralna Matki Boskiej jako Królowej Niebios. Zachowała się ona klasycznie w rzeźbach katedry Nôtre-Dame w Paryżu, gdzie są wyrażone wszystkie figury zodjaku a w miejscu Panny artysta siebie wyrzeźbił, ją zaś z boku ustawił, dając jej na czoło koronę o dwunastu gwoździach misternie jako gwiazdy i rozgwiazdy skomponowanych. Dupuis pierwszy zwrócił na to uwagę świata naukowego i pomieścił wizerunek tego dzieła w „Planches de TOrigine de tous les cultes“, N. 18. Tekst objaśniający p. „Origine“ t. III str. 48. — Msza jest udramatyzowaniem życia Jezusowego, porów. Jong „Das antique Mysterienwesen“ str. 29: „Z większą pewnością możemy się wyrazić o wpływie misterjów eleuzyńskich na chrześcijaństwo. Grecko-chrześcijański kościół był przecież następcą (Nachfołger) kultów starożytnych i musiał dużo zaczerpnąć z Eleuzis, największą czcią otaczanego świętego miejsca Hellenizmu. Widać to nietylko z szczegółów, ale z całego charakteru (Gepräge) kultu. Kościół grecki jest instytucją mistagogiczną a odczuwane przez niego misterja mogą tylko jako żywe być obchodzone. W odprawianiu mszy zbliża się do dramatycznego przedstawienia ofiary Chrystusa. Charakter tajemniczości jest przytem wedle możności zachowany. Tak np. właściwy akt komunji odbywa się za wrotami zamkniętemi, aczkolwiek przeważnie przeświecającemi (durchbrochene Thüren). Różne ważne ceremonje, jak np. wyświęcanie mnicha na kapłana, odbywają się w nocy. Pochody procesjonalne z obrazami przypominają pochód Jakchosa. Pokazywanie świętych przedmiotów odgrywa ważną rolę w kościele greckim a także rzymsko-katolickim. Spowiedź przed komunją przypomina wykluczanie niegodnych w Eleuzis i spowiedź w Samotrake... Jest rzeczą wiadomą, że kult Madonny rośnie dopiero od V-go wieku, czyli właśnie w tym czasie, kiedy nastą-