Strona:Andrzej Niemojewski - Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych.djvu/64

6. OJCZENASZ.

 Cały stosunek błagalny do Boga ludzkości chrześcijańskiej jest oparty na tak zwanej Modlitwie Pańskiej, zapisanej u Mateusza (VI, 6 — 13) i Łukasza (XI, 2 — 4). Jezus miał ją wpoić swoim uczniom. Zawiera ona tak zwane siedm próśb. U Łukasza zresztą jest ich tylko pięć.
 Ale o tej liczbie siedm czytamy już w Talmudzie (Berachot 34 e). Rabi Jehuda powiada: „Niechaj człowiek nigdy nie błaga o swoje potrzeby trzema pierwszemi prośbami, ani trzema ostatniemi, ale środkową”. Chodzi o naganę przesadnego „chwalenia” Boga.
 Krytyka źródłowa tekstów ewangielicznych wykazała, że pomiędzy zapiskami u Mateusza i Łukasza były pierwotnie znaczne różnice; tekst krótszy u Łukasza uzgodniono z tekstem dłuższym u Mateusza. Nawet i tekst kanoniczny dzisiejszy zawiera u Łukasza tylko pięć próśb. W niektórych tekstach przedkanonicznych zamiast zwrotu „przyjdź królestwo twoje” znajduje się „niechaj duch twój na nas zejdzie”. Tak brzmi tekst u Marcjona, tak rzecz zna Grzegorz Nysseński i Maximus Confessor.
 Zwrot „Ojcze nasz i królu” (abinu malkenu) jest znany w Talmudzie (Taanit 25 b). Tak samo zwrot „ojciec nasz, który jest w niebie”. Również zwroty „niech się dzieje wola twoja w niebie” (Tosefta Berachot III), „nie wódź nas na pokuszenie” (Berachot 60 b), „zbaw nas ode złego” (Berachot 16 b) a w żydowskiej modlitwie „Kaddisz” zwrot: „święć się imię twoje” (Schulchan-Arukh, Pawly, Bazylea 1888, 2 zeszyt, str. 247, uwaga 3).