Jedna z najpiękniejszych postaci lwowskiego świata literackiego, z kategoryi tych ludzi, na których najsurowsza analiza krytyczna nie jest w stanie znaleść żadnej plamki. W gronie historyków zajmuje stanowisko zbliżone poniekąd do Antoniego J. Jego znakomite szkice historyczne łączą w sobie dwie rzadko w tego rodzaju pracach spotykane zalety: ścisłość dziejową i świetny dar artystycznego opracowania. Czyta się je jak najwspanialszą powieść — i uczy się równocześnie. Jemu zawdzięczamy w pewnym stopniu posiadanie sienkiewiczowskiej trylogii, gdyż pierwsza myśl do napisania jej urodziła się na tle szkiców Kubali, który jeszcze przed Sienkiewiczem wygrzebał z pyłu zapomnienia bohaterów zbaraskiej obrony i natchnął go do stworzenia wielkiej epopei wojennej z tych czasów. Jest więc Kubala pomimo dokumentowej wartości swoich prac, bardziej historykiem-literatem, aniżeli historykiem-uczonym. O jego artysty-
