Strona:Antoni Chołoniewski - Nieśmiertelni - 1898.djvu/75

poczem słuchał filozofii i nauk społecznych na kilku obcych uniwersytetach i należy dziś do najwszechstronniej i najgłębiej wykształconych ludzi w literackim świecie Galicyi. Jako autor zadebiutował bardzo wcześnie, mniej więcej przed laty dziesięciu, powieściami: „Piękna żydówka“ i „Żydziak“, któremi od razu zwrócił na siebie uwagę, dzięki nowości wprowadzonego tła i niepospolitemu talentowi malowania typów żydowskich. Było to w czasie silnie rozbudzonej akcyi asymilacyjnej wśród galicyjskich żydów. Feldman był jednym z najgorętszych i najzdolniejszych pionierów tego ruchu, którego ideałom pozostał wiernym do dziś mimo rozpętania się rasowych namiętności, które całą robotę polszczenia żydów galicyjskich, w agitacyjnem znaczeniu, zmiotły z porządku dziennego. Po „Żydziaku“ poszły powieści i nowele na tle odmiennem, zawsze jednak obyczajowem („W okowach“, „Nowi ludzie“, „Jak w życiu“), od których odcina się zupełnie swoim charakterem ostatnia („Ananke“) wydana przed kilku miesiącami, a zajmująca się ścisłą analizą duszy ludzkiej, j ko pierwiastka, który stoi po za obrębem warunków zewnętrznych. Gdy pierwsze powieści Feldmana wywołały żywą dyskusyę, „Ananke“, mimo niepospolitej wartości, przeszła w prasie bez echa, dzięki specyalnie galicyjskiej metodzie