Strona:Antoni Danysz - Ś.p. Marceli Motty.pdf/21

Jana Zamojskiego, jak dzisiaj tak i wówczas uchodził za drugorzędne miejsce pobytu dla urzędników Wielkiego Księstwa. Miasto, które za polskich czasów leżało na trakcie prowadzącym z Polski i Rosyi do Niemiec, po okupacyi Księstwa przez przełożenie traktu na Skwierzynę, Landsberg i Kistrzyn do Berlina, znalazło się nagle na uboczu. Dość wysoko w Międzyrzeczu rozwinięty przemysł i handel suknem, które dostawało się podobno nawet do Chin, upadło zupełnie, a w mieście odciętem od świata zapanowała nuda i parafiańszczyzna.
 Młody 22-letni profesor czuł się bardzo nieszczęśliwym w Międzyrzeczu. „Tutaj u nas świat tak ograniczony w całem znaczeniu tego wyrazu, że nic zgoła nie tylko nowego, ale nawet starego niema, coby kogokolwiek zajać mogło“, — pisze w liście do rodziców. Trudno mu było także wdrożyć się w małomiasteczkowe towarzyskie stosunki. „Zostałem w tych dniach nadzwyczajnym członkiem resursy za 1 tal. 1 srg. 3 fen. kwartalnie. Co dzień więc chodzę do ogrodu, w którym się zbiera cały cywilizowany świat międzyrzecki. Trafiło się, że dwa lub trzy dni po sobie przypadkiem z jedną panną dość długo rozmawiałem, wczoraj się mnie już matrony pytały, czy się chcę z nią zaręczyć i wyszczególniały mi wszystkie korzyści ztąd pochodzące, ale ja oświadczyłem, że tak szybko podobnych interesów nie odbywam. Teraz już co dzień z inną rozmawiam, nim się koléj wróci, to 53 dni minie, nie może więc paść na mnie żadne podejrzenie“. Daremnie czuły ojciec pocieszał go cytatem z Horacego: quocunque loco fueris, vixisse libenter te dicas, daremnie przyrównywał Międzyrzecz do horacyuszowskiego Ulubrae, do którego się chętnie cofał Mecenas znudzony życiem dworskiem, choć było schowane w pontińskich bagnach.
 Jakoby dla wywołania tem większego poczucia osamotnienia i nudy, właśnie rok 1841—42 dawał bardzo wiele towarzyskiego urozmaicenia mieszkańcom sąsiedniego Poznania, dokąd myśl jego mimowoli się przenosiła. Poznań ożywił się bowiem z powodu powrotu z Kołobrzegu arcybiskupa Dunina, a nowy na-