Życie nigdy się nie układa tak, jak to czytamy w powieści. Autor romansu zbiera fakty ze wspomnień osobistych, z obserwacyj, ze studjów, z rozmyślań nad społecznością i duszą człowieka i t d. — i wiąże to wszystko w pewną konstrukcję harmonijną, czego nie znajdziesz w rzeczywistości.
Gdyby ktoś obmyślił np. powieść w stylu życia Byrona (nie chodzi tu o realną biografję, ale o żywot urojony człowieka, który nie istniał), to niewątpliwie przypisałby mu jakieś długotrwałe uczucie, dałby mu zwycięstwo pod Missolungi, koronę grecką i t. d. To byłaby konstrukcja.
Rzeczywistość wygląda inaczej. Życie najczęściej to szereg dni jednostajnych i szarych, ale czasami bywają w niem niespodzianki i błyskawice. Zdarza się w życiu czasem splot faktów szczególnych, wyjątkowych, nieoczekiwanych — a przytem niepowiązanych żadną koniecznością logiczną i nie prowadzących do żadnej konsekwencji.
Ta luźność i chaotyczność zjawisk — świadczy o dwóch zasadniczych cechach rzeczywistości: o jej egzotyzmie i irracjonalizmie.
Strona:Antoni Lange - Nowy Tarzan.djvu/177
Ta strona została uwierzytelniona.
KILKA SŁÓW OBJAŚNIENIA.
