ścieśnione belkami wsporowemi, były i tak obszerne w porównaniu norą, w jakiej gnietliśmy się pospołu, przebywając na brygu.
Główną kabinę już opisałem; dodam jeszcze, że oprócz artystycznych upiększeń znajdowała się wniej wyborowa bibljoteka pisarzy łacińskich, francuskich, włoskich, hiszpańskich i angielskich, a w niej nie brak było dzieł tak świeżych, jak „Historja narodu Irokezów“ naszego Cadwalladera Coldena[1], którą mój ojciec uznawał za arcydzieło gruntowności historycznej; były tu opowieści Smolletta[2], kilka pamfletów i skromnych tomików, opowiadających przygody dzielnych rycerzy, którzy uczestniczyli w walkach r. 1745; było też sporo studjów filozoficznych i rozpraw z zakresu ekonomji politycznej. Widząc, że się nieco interesuję książkami, dziadek polecił mej uwadze dzieło p. de Montesquieu „Duch prawodawstwa“[3], Cervantesa „Don Kiszota“, Petronjusza „Satyricon“, wspaniały „Życiorys księcia Ormond“, napisany przez Carte‘a[4], oraz „Historję rokoszu“, pióra Clarendona[5]. Co do tej nadmienił:
— Oto, Robercie, prawdziwy i naoczny przykład, do jakich to sukcesów dojść można dzięki pilności, zręczności i wrodzonemu genjuszowi. Imć pan Clarendon był rodem z gminu, jednakowoż doszedł do tego, iż widział swą córkę poślubioną bratu króla angielskiego i jedynie ciemne omylności nie pozwoliły na to, by miał obaczyć jej potomstwo zasiadające na wyniosłościach tronu. Wieleć to ukojenia znajdowałem w rozmyślaniu o jego fortunie, w one chwile, gdy już omal ulegałem zwątpieniu co do rezultatów, mających uwieńczyć moje wysiłki.
Bardzo mu na tem zależało, ażebym był pięknie przyodziany, więc wymógł na mnie przyjęcie kilku ubrań ze swej zasobnej szatni; koniecznych przeróbek w kroju dokonał były krawiec wędrowny, który zbiegł był z więzienia w wigilję dnia, gdy go miano stracić za zabicie kłótliwej żony. Chciał on tak przystroić i Piotra; ale Holender nie chciał się rozstawać ze swym kaftanem z koźlej skóry, przeżartym od soli morskiej, i takiemiż szarawarami. Dziwnie doprawdy wyglądał Corlaer, przechadzając się po pokładzie Króla Jakóba, jak na złość, w stroju leśnego tropiciela, boć nawet nóż myśliwski i siekierka dyndały mu u boku.
- ↑
Cadwallader Colden (1688–1776) — lekarz, pełniący obowiązki gubernatora brytyjskiej Prowincji Nowy Jork, pierwszy brytyjski przedstawiciel kolonialny przy Lidze Irokezów, autor pierwszej pracy na temat historii plemion irokeskich pt. The History of the Five Indian Nations (1727).
- ↑ Tobias Smolett (1721–1771) — szkocki pisarz, autor powieści lotrzykowskich i piracko-przygodowych. Zob. hasło w Wikipedii.
- ↑ O duchu praw (fr. De l’esprit de loix) — traktat filozoficzny z 1748 roku. Zob. hasło w Wikipedii.
- ↑ Thomas Carte (1686–1754) — angielski historyk, jakobita, autor m.in. Life of James Duke of Ormonde, biografii Jamesa Butlera, księcia Ormond (1610–1688) — angloirlandzkiego polityka, przywódcy rojalistów irlandzkich, lorda namiestnika Karola I i Karola II.
- ↑ Edward Hyde, hrabia Clarendon (1609–1674) — angielski mąż stanu, dyplomata, prawnik, historyk, doradca króla Karola I, lord kanclerz Karola II, autor m.in. The History of the Rebellion and Civil Wars in England (historia angielskiej wojny domowej w XVII w., wydana w latach 1702–1704).
