Strona:Arthur Schopenhauer - Psychologia miłości.djvu/12

Ta strona została uwierzytelniona.
 6
ARTUR SCHOPENHAUER.

jest to widziadło, o którem wszyscy mówią, lecz którego nikt nie widział; jeżeli Lichtenberg w rzeczy swej „O potędze miłości“ również kwestyonuje prawdziwość jej i naturalność, jest to oczywiście pomyłka. Niepodobna bowiem, aby coś urojonego mogło być źródłem twórczości poetyckiej i taki oddźwięk znajdowało w sercach ludzkich. Bez prawdy niemożliwem jest piękno. Rien n’est beau que le vrai, le vrai seul est aimable. (Boileau).
W każdym razie codzienne niemal doświadczenie uczy nas, że gorąca skłonność może w pewnych warunkach stać się namiętnością, której żaden rozsądek nie opanuje i która umie z potęgą niesłychaną zwalczać wszystkie przeszkody. Kiedy namiętność doszła do tego stopnia, to opętany nie ulęknie się największego niebezpieczeństwa i w razie, gdy nie osiągnie zamierzonego celu, zdecyduje się nawet na samobójstwo.
Wertery i Ortisy istnieją nietylko w romansach, ale i w rzeczywistości.