ślonej jednostki. Słowa nasze potwierdza ten fakt, że w każdej miłości ostatecznym celem nie jest wzajemność, lecz posiadanie, to jest zadowolenie fizyczne.
Wzajemność w miłości bynajmniej nie jest uszczęśliwieniem wobec niemożliwości posiadania; ludzie w takim stanie nieraz już pozbawili się życia. Z drugiej strony bywa i tak, że namiętnie zakochany, nieznajdując wzajemności, zadawalnia się posiadaniem. Za dowód tego służyć mogą przykłady małżeństw wymuszonych; wypadki zgody, okupionej ceną wielkich ofiar; wreszcie, liczne przykłady gwałtu.
Tak więc, istotnym choć nieświadomym celem każdego romansu życiowego jest narodzenie nowego człowieka; sposób zaś i droga, za pomocą których cel ten osiągnięty zostaje, są rzeczy drugorzędne. Wiem, że dusze sentymentalne, podniosłe i ogniste głośno się oburzą na szorstki realizm moich poglądów, lecz jestem przekonany, że bardzo się mylą. I ściśle bio-
Strona:Arthur Schopenhauer - Psychologia miłości.djvu/20
Ta strona została uwierzytelniona.
14
ARTUR SCHOPENHAUER.
