Strona:Arthur Schopenhauer - Psychologia miłości.djvu/54

Ta strona została uwierzytelniona.
 48
ARTUR SCHOPENHAUER.

im celem nieskończonym, bez litości usuwa wszystkie granice, jakie rozum ludzki postanowił. Dlatego najmniej odważni idą przeciw niebezpieczeństwu, gdy ich wzywa miłość. Z tej samej przyczyny żywo współczujemy w romansach i dramatach bohaterom, wchodzącym w związki miłosne wbrew woli rodziców; w danym wypadku sami ulegamy złudzeniu zakochanych.
W niektórych komedyach malują stosunek odwrotny, t. j. interesa osobiste zwyciężają interesa gatunku, lecz wrażenie, jakiego doznajemy przy czytaniu takich utworów, nie jest przyjemne, odczuwamy raczej smutek i oburzenie. Pod tym względem godne uwagi są dwie sztuki: „La reine de 16 ans“ i „Le mariage de la raison.“ W tragedyach, malujących miłość nieudaną, kochankowie giną, gdyż byli oni tylko narzędziem gatunku. Tu należy „Romeo i Julia“ „Tankred“ „Don Karlos“, „Wallenstein“, „Narzeczona z Messyny“.