Strona:Arthur Schopenhauer - Psychologia miłości.djvu/55

Ta strona została uwierzytelniona.
49 
PSYCHOLOGIA MIŁOŚCI.

Miłość namiętna bywa często przyczyną zjawisk komicznych i tragicznych; jedne i drugie tem objaśnić się dadzą, że osobnik znajduje się wówczas pod panowaniem geniusza gatunku i dla tego nie może sam sobą kierować. Pod wpływem namiętnej miłości, myśli zakochanego przybierają pewien odcień poetyczny i wyraz prawie nadziemski, tak że młodzieniec zapomina nawet o swoich celach materyalnych. Nawet u człowieka nikczemnego miłość stanowi jasny epizod życia; ona go podnosi nad niego samego, nadaje jego żądzom i postępkom jakiś charakter idealny i bezinteresowny.
Miłość bywa także tragiczną, gdyż maskując się w świadomości zakochanego, jako szczęście najwyższe, nakazuje mu dobijać się wzajemności wszelkim sposobem. Chimera ta jest tak czarowną, że w razie niepowodzenia samo życie wszelki czar zatraca, staje się do tego stopnia ciemne, puste i nijakie, że znika bojaźń śmierci