Strona:Artur Schopenhauer - O wolności ludzkiej woli.djvu/285

 235) W oryginale — philosophische Skribenten.
 236) W oryginale — examiniren.
 237) W oryginale — tropischer Ausdruck.
 238) „Zamiast rozsądku znaczy wola (samowola.)“
 239) Pokrewieństwo to odnosi się oczywiście do niemieckiego „Geist.“
 240) Zob. przyp. 94)
 241) W oryginale: ostensibel.
 242) „W enkomion sławimy tych, którzy działali: Zaś dzieła są cechami moralnego ustroju; bo chwalilibyśmy także i tego, który nie działał, gdybyśmy mieli tę ufność, że jest człowiekiem zdolnym do tego (t. zn. do działania.)“
 243) W oryginale: Epitheta.
 244) W oryginale: streng necessitirt.
 245) W oryginale: ein Kompromiss.
 246) W oryginale: Reflexion und Rückblick.
 247) Hysteron — Proteron: błąd logiczny, jaki się popełnia udowadniając twierdzenie tem, co dopiero na podstawie tego twierdzenia daje się udowodnić.
 248) W oryginale: Tendenz.
 249) W oryginale: Korollarium.
 250) W oryginale: apodiktisch.
 251) Malebranche Mikołaj, ur. w Paryżu w r. 1638, zapoznał się z dziełami Kartezyusza, które go pozyskały dla filozofii. Um. w r. 1715. Dzieła główne: „De la recherche de la vérite... i t. d.“ 1675. „Traité de la nature et de la grâce,“ 1680. „Méditations métaphysiques et chretiennes.“ Dzieła wydał J. Simon. Paryż 1871.
 Malebranche, opierając się na filozofii Kartezyusza, wychodząc z jej założenia ścisłego dualizmu między duszą a ciałem, stara się go przezwyciężyć. Pomaga mu w tem Bóg, który według niego jest właśnie tym wyższym pośrednikiem między jaźnią człowieka, a światem zewnętrznym. Wszystkie rzeczy widzimy i poznajemy w Bogu. Przepaść między ciałem a duszą nie daje się przekroczyć. Musi zatem istnieć coś trzeciego poza nimi, co to przeci-