Ta strona została przepisana.
Pierwotny — ursprünglich. W złożeniach: Ur-, n. p. Urbegriff — pojęcie pierwotne. 351. Zob. pojęcie.
Pierwotność — Ursprünglichkeit. 369, 404, 476.
Pobudka — Motiv. 385, 410, 411, 415, 417. Zob. motyw, bodziec.
Pobudka przeciwna — Gegenmotiv. 385, 479.
Pobudliwość — Empfänglichkeit für Motive. 410, 452; zdolność przyjmowania pobudek. Zob. przyp. 101.
Podłoże — Grundlage, Substrat. 426.
Podnieta — Reiz. 408, 409.
Podnietliwość — Zob. wrażliwość na podniety.
Podstawa — Fundament, Grund, Grundlage. 351, 387, 398, 449, 480, — Gründe (jako rodzaj podstawy logicznej) 403, 404. Zob. dowód. — Basis. 410, 427, 438, 451. Zob. przyp. 73.
Podstawa poznania — Erkenntnisgrund. Zob. racya.
Podstawa realna — (rzeczowa, rzeczywista) — Realgrund. 352. Zob. realny.
Podstawa wystarczająca — zureichender Grund. Zob. wystarczający.
Tłumaczenie „Grund“ przez „zasada“ (Struve) nie wydaje mi się słusznem, gdyż nie odpowiada znaczeniu, w jakiem Schopenhauer używa wyrazu „Grund.“ „Zasada“ jest „Grundsatz“ (Princip). Zaś „Grund“ u Schopenhauera ma znaczenie bardziej przedmiotowe i znacznie obszerniejsze. Należy je przełożyć przez „podstawa.“ Widać to nawet w języku codziennym, gdzie równie dobrze mówi się „podstawa bytu,“ jak: „jaką masz podstawę (a nie „zasadę“) do gniewu,“ „na podstawie czego sądzisz“ i t. p. Podstawa ma znaczenie pierwotniejsze. Zasadą zaś jest dopiero to, co podstawa teoretycznie normuje.
Tłumaczenie „Grund“ przez „zasada“ (Struve) nie wydaje mi się słusznem, gdyż nie odpowiada znaczeniu, w jakiem Schopenhauer używa wyrazu „Grund.“ „Zasada“ jest „Grundsatz“ (Princip). Zaś „Grund“ u Schopenhauera ma znaczenie bardziej przedmiotowe i znacznie obszerniejsze. Należy je przełożyć przez „podstawa.“ Widać to nawet w języku codziennym, gdzie równie dobrze mówi się „podstawa bytu,“ jak: „jaką masz podstawę (a nie „zasadę“) do gniewu,“ „na podstawie czego sądzisz“ i t. p. Podstawa ma znaczenie pierwotniejsze. Zasadą zaś jest dopiero to, co podstawa teoretycznie normuje.
Podstawowy — w złożeniach. Grund-, Anfangs-; zob. prawo.
Pogląd — Einsicht, Ansicht. 415, 438, 480. Meinung. 445. Zob. rozwaga.
Pojęcie — Begriff. Zob. przyp. 103 i 104.
Pojęcie czyste — reiner Begriff.
Pojęcie pierwotne — Urbegriff (prapojęcie). 351.
