Strona:Artur Schopenhauer - O wolności ludzkiej woli.djvu/61

Ta strona została przepisana.

syntezę. Zdawałoby się, że ta dziwna ślepota ma głębsze przyczyny, niż psychologiczne, że niejako sama filozofia jej żąda w celu zachowania siebie samej, — wskazując, że cel jej jest podwójny: pierwszy jest ideałem, — to cel idealny: znalezienie prawdy, — a drugi to cel realny: szukanie prawdy.[1] Pierwszy nie może być nigdy osiągnięty; ale filozofia stwarza tu pozory możliwości, by przez to ciągle osiągać drugi.
Temu pozorowi uległ i Schopenhauer. Ale szukał rzetelnie i dał filozofii rezultaty.


5. Literatura.

Literatura schopenhauerowska jest ogromnie obszerna. Obejmuje wiele wydawnictw pism autora i ich przekłady na inne języki, publikacye jego listów, oraz życiorysy, studya, monografie, krytyki, recenzye, objaśnienia, uzupełnienia i dalsze rozwinięcie jego poglądów przez uczniów i zwolenników. Chcąc podać całą tę literaturę, choćby tylko w przybliżeniu wyczerpująco, musiałbym nią wypełnić cały tom. Dlatego też ograniczam się do niejako „podręcznej“ literatury, dając czytelnikowi tylko to, co mu może być najbardziej potrzebne, t. zn. spis najważniejszych wydań pism Schopenhauera, zupełnych, lub w wyborze, znane mi polskie ich przekłady, oraz najważniejsze monografie, krytyki i studya. Zaś po resztę odsyłam do Labana:

Ferdynand Laban. Die Schopenhauer-Literatur, Versuch einer chronologischen Übersicht derselben. Lipsk, Brockhaus 1880. str. 123. (Sięga tylko do r. 1880 i nie jest wcale wyczerpująca),

oraz do Überwega:

Überweg-Heinze. Grundriss der Geschichte der Philosophie IV. tom. Das XIX. Jahrhundert. Berlin,
  1. Por. Riehl, l. c. Achter Vortrag: Gegenwart und Zukunft der Philosophie.