Strona:Biblioteczka Uniwersytetów Ludowych 21.djvu/36

 Pan Pliszka płakał w męce.
 ...były zadeszczone, szare, smutne, długie jak żal...
 Pan Pliszka płakał z tęsknoty.
 ...były zimne, zmęczone i smutne, jak maszyny spracowane.
 Pan Pliszka! Ach, pan Pliszka się modlił...
 ...A noce były, jak krzyki tęsknoty.
 ...A wieczory były, jak ciężkie marzenia konających.
 ...A poranki przychodziły ciche, łzawe, zrozpaczone — a pan Pliszka już nie płakał, już się nie modlił, tylko patrzał w świat — tam!
 Ale pan Pliszka odejść nie mógł, bał się fabryki!...
 Tak, pan Pliszka bał się fabryki.
 Nie mógł się na nic zdecydować, nie śmiał, a przytem trzymał go jeszcze dziwny lęk.
 — Cóżbym tam robił? — Zapytywał siebie po tysiąc razy, i coraz częściej widziano go zapatrzonym w pole i niebo, ale i coraz częściej nocami siadał przed domem i patrzał na fabrykę, na ciemne kontury murów, co, jak zmora dusząca, przywarły do ziemi, objęły sobą i ssały nieubłaganie; coraz częściej pan Pliszka czuł w sobie ruch tych sal nieskończonych, ten zgiełk maszyn, te wiry sił i coraz słabszym się czuł, coraz niedołężniejszym, coraz pokorniejszym wzrokiem patrzył na żelazne profile... coraz pokorniejszym... aż pewnej niedzieli, po całych tygodniach tej męki niewypowiedzianej, gwizdnął na psa i poszedł za miasto, daleko, daleko, w pola czyste... tam, gdzie już nie było fabryk,