Miasto Warta w gubernii warszawskiéj, powiecie kaliskim, okręgu wartskim, na lewym brzegu rzeki Warty, przy ujściu do niéj rzeczki Dźwigorzówki, o 5½ mili od miasta Kalisza, o 2 mile od Sieradza, o 3 od Dobry, 2 od Blaszek, 5 od Turku, 5 od Uniejowa, a 3 od Szadku położone, w kolei wieków doznawało różnych odmian i wypadków, które tu (o ile nam tego wiadome i przystępne źródła dozwoliły) jako kronikę jéj przedstawiamy.
W roku 1255 Kazimierz książe łęczycki i kujawski wynosi wieś Wartę do rzędu miasta. Marcin i Wilkin, mieszczanie sieradzcy zakładają miasto Wartę[1].
W roku 1331 za Władysława Łokietka, wojsko krzyżackie, połączone z wieloma panami niemieckiemi od Renu i ich pocztami, z krzyżakami inflanckiemi i ludźmi Szamotulskiego pod wodzą Teodoryka z Altemburga marszałka, Ottona de Luterberg komandora wielkiego, Szywarda Szwarcemburga i Jana komandora Dobrzyńskiego, po przeniesieniu rabunków z Wielkopolski w Sieradzkie, zniszczyło ogniem i złupiło zamek wraz z świątyniami miasta Warty[2].
