Strona:Bolesław Limanowski - Komuniści.djvu/122

Ta strona została przepisana.

po opowiedzianych wypadkach zawołał z rozpaczą: „nie opuszczę więzienia chyba z życiem!“
Wkrótce wszakże znowu zaświeciła dla niego nadzieja: Filip III. umarł w 1621. r. Ze śmiercią tego króla ostrość więzienną względem Campanelli złagodzono, i otucha na nowo wstąpiła do jego serca; ze zwiększoną więc gorliwością bierze się do pisania, koresponduje z Gassendim, sam uwięziony pisze obronę Galileusza,[1] a przyjaciel jego niemiec, Tobijasz Adamus, ogłasza ją drukiem w Frankfurcie w 1622. r. W następnym roku tenże sam Tobijasz Adamus ogłasza wykład filozofii Campanelli z dodatkiem Państwa Słonecznego[2] i rozprawę o monarchii hiszpańskiej. „Zagrzebany w jaskini cyklopowej, — powiada poeta w sonecie do Tobijasza Adamusa, — kuję miecz dla Ciebie w świetle wiekuistem na zgubę tych, którzy zaciemniają prawdę i szkodzą wszystkiemu, co się pisze dla chwały Tego, który nas stworzył i który nami rządzi.“[3]

Nadzieja Campanelli wzmogła się jeszcze bardziej 1623 r., gdy na stolicy apostolskiej zasiadł Urban VIII. wielbiciel literatury i zwolennik nauk mistycznych. Nadto Urban VIII. nie lubił hiszpanów i nie usprawiedliwiał ich postępowania z Campanellą. Arcybiskup z Catanzaro, Innocenty Maksym, poruszył na nowo sprawę, wstawiając się do papieża za podwładnym swym, więzionym przez władze świecką. Papież, opierając się na tem, że Campanella jest zakonnikiem, i że oskarżenie dotyczy głównie herezyi, rewindykował sobie prawo stawienia go przed inkwizycyją w Rzymie. Sam Campanella przez stosunki swoje i znajomych popierał gorliwie swoję sprawę. Przez osoby zbliżone do kardynała, Barberini, krewnego i przyjaciela papieża poruszał wciąż w Rzymie sprawę, uprosił nawet niemca, Schoppego, jednego ze swoich przyjaciół, aby wstawił się osobiście do papieża, i w tymże celu wysłał ucznia swojego, Copullę, do Rzymu. W Madrycie miał także poparcie, a rozprawa o monarchii hiszpańskiej drukowana w krótkim czasie dwa razy zjednała mu wielu hiszpanów, jak o tem powiada sam Campanella

  1. Apologia pro Galileo, mathematico Florentino, ubi disquiritur utrum ratio philosophandi, quam Galileus celebrat, faveat sacris scripturis an adverseretur.
  2. Realis philosophiae epilogisticae partes quatuor, hoc est, de rerum natura, hominum moribus, politica, cui civitas solis adjuncta est, et aeconomica, cum adnotationibus physiologicis a Tobia Adami nunc primum editu itd Francofurti 1623.
  3. Oeuv. ch. de Camp. str. 110.