gdy stanie na ziemi utopijskiej, staje się wolnym. Niewolnicy utopijscy co do pochodzenia bywają czterech rodzajów: ubodzy najemnicy z sąsiednich krajów, z bronią w ręku ujęci, zbrodniarze obcokrajowi skazani na śmierć a kupieni przez utopijczyków i właśni zbrodniarze.[1] Najsurowiej obchodzą się wyspiarze z temi ostatniemi, ponieważ nic im nie stawało na przeszkodzie być szczęśliwemi i dobremi; najłagodniej zaś z najemnikami przybywającemi z obcych krajów. Najemnik może w każdym czasie opuścić kraj i uważa się jako obywatel, który wszakże więcej aniżeli inni pracować musi. Niewolnicy trzech ostatnich kategoryj pracują w kajdanach.[2] W razie rokoszu ze strony skazanych, zabijają ich jak dzikie zwierzęta. Przeciwnie, jeżeli niewolnik cierpliwie znosi swój los i szczery czuje żal z powodu swego przestępstwa, to doznaje złagodzenia kary, a często odzyskuje nawet swobodę.[3]
Nie ulega żadnej wątpliwości, iż zniesienie wszelkiej niewoli, jaka tylko istnieje na świecie, jest bardzo pożądanym wypadkiem. Atoli taka niewola, jaką widzimy w Utopii, istnieje z pewnemi odmianami we wszystkich państwach europejskich. Bo czyż niewolnikiem nie jest zbrodniarz skazany do ciężkich robót, na galery, do kolonij poprawczych, do domu karnego, na więzienie? A z pewnością kara słuszniej dotyka przestępcę w Utopii, aniżeli w społeczeństwach europejskich. Przestępstwa bowiem przeciwko własności są zawsze o wiele liczniejsze od przestępstw przeciwko osobom, npd. podług wykazu sądowego, we Francyi w 1867 r. obwinionych o przestępstwo przeciwko osobom było 1615, a tymczasem obwinionych o przestępstwa przeciwko własności było 2692. A ileż to przestępstw przeciwko osobom powstaje z przyczyny własności osobistej!
Ażeby zapobiedz przeludnieniu i skupieniu zbytecznemu ludności, istnieją w Utopii stosowne rozporządzenia. I tak, jeżeli ilość członków w rodzinie wzrośnie nad przepisaną liczbę, to nadmiar ich zostaje rozdzielony pomiędzy te rodziny, które nie mają pełnej przepisem ustanowionej liczby członków. Tak samo się postępuje i ze względu na zaludnienie miast. Nareszcie, jeżeli przeludnienie objawia się na całej wyspie, to uchwala się wychodźstwo. Wychodźcy zakładają kolonije, zachowując nieprzerwany stosunek z krajem
