Strona:Bolesław Miciński - Podróże do piekieł.djvu/49

Ta strona została uwierzytelniona.

prawom przyrody proces jest już wyłącznym przywilejem bajek.

4.

Przemądry... mądry... ten epiteton ornans nadaje Odyseuszowi szczególną rangę. Odys jest jakby ucieleśnieniem arystotelesowskiej definicji człowieka, „człowiek jest stworzeniem rozumnym”. Zbieżność ta nie jest zresztą dziełem przypadku. Sztuka była dla Arystotelesa „bardziej filozoficzna niż historia”. Sztuka idealizuje rzeczywistość, zaciera cechy jednostkowe, przypadkowe, indywidualne i obnaża właściwą, a nie zmienną istotę rzeczy. Dlatego mądry Odyseusz jest wzorcem i prototypem człowieka, który jest istotą rozumną. Żyły jego są wiotkie, kościec jego jest kruchy, jest to — jak mówi Pascal — najsłabsza trzcina w całej przyrodzie. Ale jest to trzcina myśląca.
Na tej właśnie podstawie Kant skonstruował swoją „Analitykę wzniosłości”. Niezłomna potęga natury, pisze Kant,