Durowe melodyjne w górę, pozostają czystemi, w dół opadające mają VII i VI stopień obniżone. Molowe melodyjne w górę, mają VI i VII stopień podwyższone, opadające są czyste mol. Jak od tonu c i a możemy od każdego tonu tworzyć gamy, podobne podanym wyżej wzorom.
Odległości tonów całych i półtonów muszą być zachowane na tych stopniach, co w gamach zaczynających się od C i a.
Gamy te są typami i przedstawiają się co do odległości poszczególnych stopni następująco:
Od c—d, ton cały, d—e, cały e—f, półton, f—g, cały g—a cały, a—h cały, h—c półton. Zatem między III—IV VII—I (VIII) mamy półtony.
Od a—h cały- h—c półton, c—d cały, d—e cały, e—f półton, f—g cały, g—a cały. Zatem między stopniami II—III, i V—VI, mamy półtony (w gamie czystej); w harmonicznej między II—III V—VI i VII—I (VIII); w melodyjnej między II—III i VII—I (VIII).
Jeżeli gamę zaczniemy n. p. od tonu »e«, to musimy utrzymać oddalenie stopni wskazane w typie.
Wypadnie wtedy podnieść niektóre stopnie, aby uzyskać potrzebne odległości.
Zamiast przy każdej nucie, osobno pisać krzyżyki, możemy te cztery krzyżyki wypisać na początku pięciolinii.
Gamy ze względu na ilość przybywających znaków tworzymy na popstawie pokrewieństwa kwint. (C-dur niema znaku, kwinta w górę od c jest g) G-dur ma 1 ♯. Kwinta
