Umiejętność, równoczesnego prowadzenia kilku głosów, melodyką i rytmiką niezawisłych od siebie, a tworzących razem całość nazywa się kontrapunktem. Kontrapunkt, (punctus contra punctum) znaczy tyle co: »przeciwnuta«.
W prowadzeniu kontrapunktycznym głosów, do głosu głównego, (cautus firmus) stosują się inne, mimo to tworzą każdy dla siebie również interesującą całość jak głos główny (cautus firmus).
Kontrapunkt może być pojedynczy, lub podwójny.
Pojedynczym jest wtedy, jeżeli temat znajduje się przez cały czas trwania utworu, w jednym i tymsamym głosie.
Podwójnym w wówczas, gdy temat górnego głosu przejmuje głos dolny — a równocześnie głos górny, prowadzi temat głosu dolnego:
Powtórzenie melodyi, lub rytmiki tematu przez inne głosy, nazywamy imitacyą. Imitacya może być ścisła, lub swobodna; w ruchu równoległym, lub przeciwnym do tematu: rozszerzona (augmentacya), lub zmniejszona (diminutio), w stosunku do tematu.
