Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/139

Ta strona została przepisana.

postawą uczuciową w stosunku do tych zjawisk. Otóż teorya danych zjawisk musiałaby być ujęta w jasno określone i usystematyzowane pojęcia, przedstawiające się jako organiczna całość. Teorya taka musiałaby również wyrażać się wszędzie, gdziekolwiek ją spotykamy w tych samych wyobrażeniach. Gdyby więc totemizm, jako jedna z form religii pierwotnej, był teoryą, to musielibyśmy się spodziewać zasadniczej kongruencyi wyobrażeń, w którychby się ta „filozofia“ wyrażała.
Ale tak nie jest. Religia w swej istocie i genetycznem pochodzeniu jest, jak widzieliśmy, skrystalizowaną postawą uczuciową człowieka. Postawa taka nie musi być ani konsekwentnie sformułowana w określonym systemie wyobrażeń, ani też nie potrzebuje się wyrażać jednoznacznie w danym określonym kompleksie wyobrażeń. Przeciwnie, może się wyrażać w różnorodnych, na pozór nawet inkongruentnych systemach wierzeń i praktyk. Zadaniem badań nad totemizmem jest właśnie wykazać, że wszystkie te, na pozór tak bardzo różnorodne i niewspółmierne symptomaty, wyrastają na gruncie tej samej, zasadniczej, postawy psychicznej.
Nasza teorya więc usprawiedliwia i pogłębia konieczność problemu totemizmu, postawionego w rozdziale I; konieczność wykazania, że totemizm istnieje i określenia, czem on jest. Ponieważ taż sama postawa uczuciowa wobec danego zjawiska może się wyrażać w różnorodnych wyobrażeniach, praktykach i formach religijnych, chodzi więc o wykazanie zasadniczej postawy, o udowodnienie, że istnieje ona poza zmiennością zjawisk zewnętrznych. Jest to ogólne zadanie nauki o religiach i w danym wypadku postaramy się zadanie to rozwiązać w kwestyi totemizmu.
O socyologicznej stronie totemizmu mówić będziemy w drugiej części tej pracy. Obecnie poddamy analizie wie-