Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/307

Ta strona została przepisana.

tylko nakazami, regułami, odnoszącemi się do postępowania ludzkiego. Otóż ogólną tendencyą psychiczną człowieka jest zawsze uzasadnienie takich nakazów. Etyka zawsze wiąże się ściśle z dogmatyką w psychologii jednostek, zarówno jak i w systemach społecznych. Na prymitywnym stopniu kultury dogmatyka jest głównie mitologiczna. Zasady etyczne zostają wplecione w podania plemienne i poparte zdarzeniami mitologicznemi. Zazwyczaj legenda podaje, że przodkowie coś robili, że postępowali w jakiś sposób, albo, że istoty wyższe wyraziły jakieś życzenie, lub dały w pewien sposób przykład postępowania — i to stało się nakazem dla następnych pokoleń.
Ten ogólny punkt został tu poruszony mimochodem i nie może znaleźć głębszego uzasadnienia. Wystarcza dla nas skonstatować, że normy funkcyi społecznych będą miały swe uzasadnienie dogmatyczno-mitologiczne. Otóż zestawmy ten punkt z powyżej uzasadnionem twierdzeniem, mianowicie, że każda instytucya o szerszym zakresie w pływów społecznych będzie spełniała funkcye egzogeniczne, to znaczy takie, które przyłączyły się do niej później, wynikając z różnych przyczyn wtórnych, ale które nie są bezpośrednio związane z jej zasadniczą funkcyą społeczną, z główną rolą, którą odgrywa w społeczeństwie. Widać, że takie funkcye egzogeniczne wytworzą sobie ideologię, że będą miały uzasadnienie mitologiczne, czy dogmatyczne.
Ale cykl mitów, system dogmatyczny, odnoszący się do danej instytucyi, może przedstawiać pewną całość organiczną. Dlatego też ideologia funkcyi egzogenicznych będzie się ściśle wiązała, będzie stopiona w jednolitą organiczną całość z ogólnym systemem tradycyi, będzie zrośniętą i głównym pniem wierzeń, określających daną instytucyę z jej religijnej strony.