kości i długości po 2 m., z otworem we środku jednego z boków, przyczem pomieniony otwór musi być zaopatrzony w szczelną drewnianą zasuwę i siatkę, ochraniającą od wpadania do dołu części nierozpuszczalnych, t. j. kamyczków, muszelek i żwiru.
Doły do zlewania wapna mogą mieć dowolną długość i szerokość, lecz nie powinny być głębsze nad 2 m. Wapno suche wsypuje się do skrzyni (mniej więcej 2—3 worki), rozrównuje się je na dnie skrzyni i następnie możebnie szybko zalewa się wodą tak, by wapno całkowicie było nią pokryte, i już w miarę zatapiania należy gracować tak długo, dopóki nie otrzymamy rozczynu bez grudek i kamyków. Taki rozczyn-mleko wapienne, spuszcza się przez siatkę w otworze 20 X 20 cm., o oczkach nie większych nad ½ cm. kwadratowego, do wyżej opisanego dołu, obstawionego dookoła nie szczelnie deskami, a pozostałe w skrzyni resztki wyrzuca się. Ilość tych resztek daje miarę określenia dobroci wapna. Jeśli z tych odpadków pozostaje mniej niż 5% wagi suchego wapna, wsypanego do skrzyni — to takie uznaje się za normalne; jeśli odpadków więcej niż 5% — to wapno nie jest dobre. Bardzo naturalnie, im odpadków nieużytecznych mniej, tem wapno jest lepsze. Wapna, np. Kieleckie, wcale nie posiadają odpadków. Przez szpary w deskach, któremi są obłożone ścianki dołu, ziemia wciąga szkodliwe składniki wapna, jak alkalia i siarkony, a także nadmiar wody. Proces lasowania się wapna po zlaniu do dołu, wcale jeszcze nie jest skończony i trwa dalej, dopóki wszystkie cząsteczki nie dogaszą się. Dlatego świeżo zlasowanego wapna nie należy używać do robót bądź murarskich, bądź tynkarskich.
Zaleca się pozostawić wapno na dole, po zlasowaniu najmniej 2—3 miesiące, a bardzo jest dobrze, gdy pozostaje w dole rok cały, lub dłużej. Jeśli wapno może być zadołowane przez czas dłuższy, należy je lekko przysypać warstwą piasku, grubości 8—10 cm.; jeśli zaś ma zimować w dole, co zawsze jest pożądanem, należy warstwę piasku pokryć słomą, potem deskami; te ostatnie znów warstwą piasku, lub wprost zakryć słomianym daszkiem, a to w tym celu, by ochronić zadołowane wapno od zbytecznej ilości opadów atmosferycznych.
Wapno z jego domieszkami, zależnie od ich dobroci, daje zaprawy wodotrwałe. 1) powietrzne (budowlane), 2) hydrauliczne.
Żeby orzec, czy wapno jest dobrego gatunku, prócz oceny zewnętrznych właściwości, należy jeszcze sprawdzić jego wartość, jak następuje: trzeba wziąć jedną część brei (zlasowanego wapna), w postaci ciasta i dwie takież części piasku, i zrobić zupełnie jednolitą zaprawę, którą łączy się na płask 7—8 cegieł. Jeśli po 3·ch dobach, przy podnoszeniu do góry tak zamurowanego słupka, żadna cegła się nie urwie, to taka zaprawa uważa się za bardzo dobrą, a zależnie od ilości odrywanych cegieł — jest ona lepszą, lub gorszą.
Zaprawa, nie utrzymująca się po 3-ch dobach 6-iu cegieł jest zła, a utrzymująca 9—10 cegieł — znakomita; stąd też można wnioskować, czy wapno jest dobre, czy złe.
Jak wspominaliśmy, gips jest wodnym siarczanem wapnia. Trzeba bardzo uważać, aby gips, przy wypalaniu, nie utracił wszystkiej wody; gips, wypalony przy 130o, używa się zwykle w przemyśle do wyrobu odlewów gipsowych, stiuków i na
