cha, od najcieńszej do krycia dachów do najgrubszej, przeznaczonej na budowę kotłów parowych i mostów; do rur gazowych, wodociągowych, belek i kształtówek różnego rodzaju i rozmiarów. Te ostatnie używane są na belki stropowe, wiązania dachowe, ankry i t. p.
Obszerne bardzo zastosowanie ma żelazo w kształcie drutów, do robót żelazo-betonowych, jak również i wyrobu gwoździ.
Stal — jest to żelazo, z pewną określoną zawartością węgla. Stal ma własność hartowania się, jest znacznie twardsza od żelaza i surowca, lecz jest krucha, swą konstrukcyę metaliczną ma nadzwyczaj ścisłą, a więc poleruje się. W budownictwie ma małe względnie zastosowanie, bo idzie na wyrób narzędzi i zamków, a w większych konstrukcyach dachów żelaznych — na walce oporowe. Poza żelazem duże zastosowanie ma miedź, rozumie się, nie w czystym zupełnie stanie, lecz w połączeniu z cyną, ołowiem i t. p., dając mosiądz do wyrobu klamek, zasuwek, zawiasów i t. p. wszelkiego rodzaju delikatniejszych ozdób metalowych.
Ołów (znak chemiczny Pb, ciężar gatunkowy 11) zastosowuje się, jak siarka — jako materyał wiążący, do wzmocnienia i uszczelnienia: a więc do łączenia rur, umocowania żelaznych balustrad w kamieniu, a w arkuszach np. — pod opory, na jarzma dzwonowe i t. d.
Cyna (ciężar gatunkowy 7.2) używa się do lutowania blach, np. na dachach.
Cynk, który się łatwo oksyduje i trudniej od żelaza poddaje się utlenianiu, używany jest do ocynkowywania blach żelaznych.
Z materyałów sztucznych ogromne zastosowanie w budownictwie ma szkło, otrzymywane przez stopienie krzemionki z wapnem i sodą. W dobrym gatunku — powinno być czyste, bez pęcherzy i węzłów, nie posiadać skaz i być bezbarwne. Szkło coraz więcej zaczyna być stosowane w budownictwie szczególnie miejskiem, gdzie drożyzna placów zmusza ludzi cisnąć się, a dążenie do uzyskania największej ilości światła naturalnego jest powodem, że szkło używane jest nie tylko do okien, lecz i na podłogi i płyty podwórzowe.
Obecnie w handlu mamy szkło, które dzieli się na dwie zasadnicze kategorye: zwykłe i lustrzane; a to zwykłe — znowu na pojedyncze, o grubości mniej więcej 2 mm., podwójne mniej więcej do 3½ mm grubości i potrójne do 6 mm, grub. Szkła pojedyńcze znowu się dzielą na trzy gatunki. Pierwszy — zupełnie czyste, drugi — zwykłe używane do szklenia domów, trzeci — rozumie się najgorszy, zawsze w mniejszych taflach, stosowany bywa do budynków drugorzędnych i ram faspektowych. Grubsze szkła bywają prócz tego rąbkowane, wzorzyste lub gładkie. W ostatnich czasach dużo wyrabia się grubego szkła o grubości od 10 do 25 m/m. z zatopioną wewnątrz siatką żelazną, by możebnie zniweczyć kruchość szkła i nadać mu większą wytrzymałość. Ze szkła wyrabia się cegły, z których następnie wznosi się całe nawet ścianki — w celu uzyskania światła, a zarazem kompletnego rozgraniczenia się. Szkło miałko potłuczone ma również za-
