Wikiźródła

Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/101

Ta strona została uwierzytelniona.
82 
 Kamienną stoki i dno kryjąc korą;

Tędy spojrzałem, rozumiejąc k’rzeczy,
Że to jest droga pośród pól, co gorą.

85 
 »Z wszystkich aż dotąd zjawionych ci rzeczy,

Odkąd za groźne weszliśmy podwoje,
Których przystępu żadna moc nie przeczy,

88 
 Godniejszej oczy nie spotkały twoje,

Niźli ten strumień, obecnie widomy,
Na którym gasną ogniopłatków roje«.

91 
 Tak mówił do mnie; zaczem ja łakomy

Proszę, aby już nie skąpił mi strawy,
Do której takiej nabrałem oskomy.

94 
 »Leżą śród morza puste lądów ławy«,

Mówił Mistrz, »ostrów Kretą się nazywa;
Za jego króla świat był cny[1] i prawy.

97 
 Tam góra Ida, bywało, opływa

W wody i gaje, w łąki pełne krasy;
Dziś ona martwa, niby rzecz nieżywa.

100 
 Kolebką Zewsa była[2] w tamte czasy,

Kiedy go chronić przed ojcem wypadło;
Płacz dziecka kryły Kuretów hałasy.

103 
 Śród góry sterczy olbrzymie widziadło[3]:

Starzec, w Damiatę plecyma podany,
A w Rzym wpatrzony niby we zwierciadło.

106 
 Głowa z litego złota, bez odmiany:

Srebrne ramiona i barki olbrzyma,
Stąd do rozkrocza z mosiądzu jest lany.

109 
 Nogi z żelaza, w którem skazy niema;

Jedynie prawa stopa z terrakotty,
Lecz ona cały gmach na sobie trzyma.


  1. ↑ Za jego króla świat był cny. Za króla Krety Saturna, według Juwenala: Credo pudititiam Saturno rege moratam in terris.
  2. ↑ Kolebką Zewsa była. Rea, zwana także Cybele, urodziła Saturnowi Zewsa, Junonę, Neptuna i Plutona. Ponieważ Saturn (Czas) pożerał własne dzieci, ukryła przed nim Zewsa na górze Idzie i kazała Kuretom okrzykami zagłuszać płacz dziecka.
  3. ↑ W. 103—114. olbrzymie widziadło. Jest ono symbolem państwa, a wzięte ze snu Nabuchodonozora, (Daniel, II. 31 i nast.). Pod postacią złota, srebra, miedzi, żelaza i gliny rozumieją się różne formy rządu: idealny rząd monarchiczno-cesarski; rząd królewski, arystokratyczny, tyrański, demokratyczny. Inni przez 4 metale rozumieją: wiek złoty Saturna (lub Augusta); wiek srebrny: początek upadku cesarstwa; wiek brązowy: epoka aż do rozdziału państwa; w czwartej epoce spółczesnej Dantemu noga żelazna ma oznaczać cesarstwo, zaś stopa gliniana: papiestwo. Kolos stoi na Krecie, gdyż tam miało istnieć pierwsze, najszczęśliwsze państwo; plecyma w Damiatę podany, gdyż w Egipcie, gdzie leży Damiata, wogóle na Wschodzie istniały najstarsze państwa: Egipcjan, Assyrów, Persów; w Rzym wpatrzony niby we zwierciadło, gdyż Rzym w pojęciu Dantego jest siedzibą państwa światowego, monarchii powszechnej. Wszystek spękany oprócz głowy złotej; ze wszystkich form rządu, prócz formy monarchicznej wypływa dla ludzkości niedola. Albo wszystkie okresy, prócz złotego były pełne występków, które spływają w formie rzek ku otchłani Disa. Jeszcze inni widzą w Kolosie symbol Czasu.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Dante_Alighieri_-_Boska_komedja_(tłum._Porębowicz).djvu/101&oldid=1517878”