Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/275

Ta strona została uwierzytelniona.
130 
Ziemi deszcz myje i wiatry je sycą

Wzdłuż Verde rzeki, na obcym majdanie
Pod zagaszoną rzucone gromnicą[1].

133 
Lecz się nie mrozi klątwą Pra-kochanie[2]

Do tyla, aby wesprzeć mię nie miało,
Póki źdźbło bodaj nadziei ostanie.

136 
Prawda, że czyje w klątwie kona ciało,

Choć opamięta się w grzechu nareszcie,
Musi zostawać za czyścową skałą,

139 
Ile w uporze trwał, tyle — trzydzieście,

Chyba modłami waszemi skrócicie
Termin katuszy wy, co tam jesteście.

142 
Pomyśl, jak możesz wzmóc mię znakomicie,

Wieści zanosząc[3] mojej drogiej córze
O tym zakazie i mym tu pobycie.

145 
Tak potrzebujem was ziemian — my w górze«.






PIEŚŃ IV.

Gdy moc rozkoszy albo moc boleści

Jednę z władz naszej istoty pochłonie,
Duch nasz w niej jednej tak się cały streści,

Że innej władzy nie da postać w łonie:

Przeciw błędowi to wiedz, co orzeka,
Że w nas nad jedną druga dusza płonie[4].

Gdy się więc na co skłoni zmysł człowieka,

To duszę w takie zapatrzenie wtrąca,
Iż nie spostrzega jak jej czas ucieka.


  1. pod zagaszoną rzucone gromnicą. Przy pogrzebie wyklętych trzymano gromnice zgaszone i odwrócone.
  2. Lecz się nie mrozi klątwą Prakochanie. Dzięki miłości bożej, nawet wyklęty może być jeszcze zbawiony, póki jest żyw, póki więc ma nadzieję odkupienia w przedśmiertnej skrusze. Wprzód jednak musi pozostawać przed wrotami Czyśca trzydzieści razy tak długo, jak trwała ekskomunika.
  3. Wieści zanosząc. Konstancja umarła w Barcelonie, w 1302 r. Dante nigdy jej nie widział.
  4. Że w nas nad jedną druga dusza płonie. Platon przypuszczał w człowieku troistą duszę: wegetatywną, senzytywną i intellektywną. Manichejczycy przypuszczali dwie dusze. Trzy rodzaje dusz platońskich teologowie średniowieczni pojmują jako trzy władze jednej duszy: władzę żywotną, władzę spostrzegania i czucia, władzę pojmowania. Druga z tych władz jest jakby przywiązana do przedmiotów zewnętrznych, bez których nie dałyby się pomyśleć; ostatnia trwa sama przez się. Gdy jedna z władz duszy jest zajęta, cała dusza skupia się w niej i nie dopuszcza innych wrażeń.