Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/502

Ta strona została uwierzytelniona.
118 
Poniższe kręgi nadają znamiona

Rzeczom odmienne, a tocząc się kołem,
Ku stałym celom sieją swe siemiona.

121 
Owe narządy świata, wszystkie społem

Działają — widzisz — ze stopni na stopnie:
Przyjmują z góry a oddają dołem.

124 
Uważaj jeno, jak wiodę roztropnie

Myśl twą ku mecie pragnionej ponęty,
A już bezemnie reszty celu dopnie.

127 
Ten obrót i wpływ kręgów rzeszy świętej

Jak dzieło młota ze sztuki kowala,
Z błogosławionych bodźców jest poczęty.

130 
Niebo, co tylą świateł się zapala,

Kształty swe bierze w krążącym Aniele
I w innych bytach jak pieczęć utrwala.

133 
A jako dusza w waszem ludzkiem ciele

We wnętrze całej przenikłszy postaci
Po wszystkich członkach swoje władze ściele,

136 
Tak owa Intelligencja bogaci

Dobrocią swoją gwiazdy we wszechbycie:
Dzieli się, jednak całości nie traci.

139 
Moc różna, toż się wiąże rozmaicie

Z mnogością cennych ciał, na które wpływa;
Łączy się z niemi tak jak z ciałem życie.

142 
Dzięki pogodzie miejsca skąd przybywa,

Ta moc anielska skroś gwiazdy prześwieca:
Tak się uciechą skrzy źrenica żywa[1].

145 
Oto przyczyna, czemu tarcz księżyca

Niejednostajna; i nie rozrzedzenie
Sprawia, lecz podstaw formalnych różnica

148 
To, co wygląda jak światła i cienie.






  1. W. 112—145. Wywód Beatryczy jest następujący: Pod niebem empirejskiem krąży »Pierworuch«, primum mobile; jego władzą i przeznaczeniem jest nadawać ruch. W następnem niebie gwiaździstem, władza ta rozkłada się na różne gwiazdy; każda gwiazda ma swego anioła-wzruszyciela, swoję intelligiencję obdarzoną wpływem właściwym, łączącym się z ciałem gwiazdy, tak jak dusza z ciałem człowieka. Z tego złączenia powstaje moc mieszana, która dzięki swemu składnikowi jasności i pogody prześwieca skroś ciał niebieskich. Moc odmienna każdej intelligiencji wywołuje odmienność barwy płanet, a nawet w jednej płanecie, jak tu w księżycu, odmienność części świetlnych i ciemnych.