Strona:Dante Alighieri - Boska komedja (tłum. Porębowicz).djvu/520

Ta strona została uwierzytelniona.
82 
Ile wprzód zdziałał i jeszcze w przyszłości,

Miał zdziałać znak ten, co mówić mi każe,
Pośród podległych jemu ziemskich włości,

85 
Małem i ciemnem w jawie się okaże,

Gdy serce czyste i wzrok odsłonięty
Zatrzymają się na trzecim cezarze[1].

88 
Bo Sprawiedliwość, którą wniebowzięty

Jestem, zleciła jemu w misji szczytnej,
By się narzędziem zdziałał zemsty świętej.

91 
Słuchaj i niżej kłoń się, czołobitny[2]:

Orzeł z Tytusem leciał mścić się Męki,
Co była pomstą za grzech starożytny.

94 
A gdy się w Kościół lombardzkie paszczęki

Wgryzły, Karloman w orlich skrzydeł cieniu
Wsparł go pomocą swej zwycięskiej ręki[3][4].

97 
Patrz czy mam słuszność w jednem oskarżeniu

Łączyć tych wszystkich, na których grzech cięży,
Iż są przyczyną waszemu strapieniu?

100 
Ten przeciw godłu wszechcesarstwa pręży

Złote lilije, ów dla własnej chuci
Używa; — nie wiem, kto z nich grzeszy ciężej.

103 
Niech się Ghibellin pod inny znak rzuci

Czyniąc swe sztuki, bo złej to natury
Służba, co z Orłem sprawiedliwość kłóci[5].

106 
Niech nań z Gwelfami swymi Karol wtóry

Nie godzi, a lew siłę orła ceni[6]:
Tęższe on grzywy bierał pod pazury.

109 
Wielekroć byli synowie karceni

Za winy ojców; nie myśli on przecie,
Że Pan Bóg herb swój na lilie odmieni[7].


  1. na trzecim cezarze, Tyberjuszu, pod którym Chrystus został umęczony. Śmierć Chrystusa była »świętą zemstą« za grzech pierwszego człowieka, a Tyberjusz jej sprawcą z woli bożej.
  2. Ale sprawiedliwość boża wymagała, aby ta zemsta nawzajem była pomszczona i narzędziem kary wybrała Tytusa, który obległ Jeruzalem.
  3. Karol W. bronił Kościoła przeciw Longobardom. Wprawdzie nie był jeszcze wtedy koronowany na cesarza rzymskiego, ale poeta nie liczy się z tym faktem, gdyż w jego pojęciu instytucja cesarstwa nie doznała nigdy przerwy.
  4. W wierszach 34—96 pod symbolem losów Orła są przedstawione dzieje cesarstwa rzymskiego.
  5. W. 97—105. Poeta karci zarówno Gwelfów (»złote lilie« Karola II. króla Apulii, wodza Gwelfów) jak Ghibellinów.
  6. Choćby Karol był lwem, niech pamięta, że orzeł silniejszych zwyciężał.
  7. Że Pan Bóg herb swój na lilie odmieni, tj. że kiedykolwiek Rzym przejdzie pod panowanie Francji.