Strona:Dante Alighieri - Pieśniarz.djvu/94

może się stać wadą, jeśli się oddali od cnoty (ludzi nie dbajacych o blask doczesny bytu) i mądrości tych, co wiedzy życie ślubowali.
 VI-VII. traktują o bezinteresowności. Podobnie w Convito (tratt. I, cap. 9) mówi Dante: «E a vituperio di loro dico che non si deono chiamare litterati, pero che non acquistano la lettera per lo suo uso, ma in quanto per quella guadagnano denari o dignitate...».

Kancona V. — Przeciw skąpstwu, pochodzi z czasów wygnania (Barbi).
 I. 7-10. Obdarzanie uczuciem miłości ludzi nieobdarzonych łaską cnoty jest grzechem.
 I. 11-14. Miłość łączyć powinna piękno (kobiece) i cnotę (męską).
 Uwaga: «Virtù» (jak łacińskie virtus) oznaczać może tak cnotę, jak i odwagę.
 I. 15-17. Skoro cnota zamiera, tedy i piękno musi zmarnieć, jeśli miłość nie ma się stać występkiem.
 II. 12. Cnota dąży do Mądrości.
 III. 1-2. Kto nie wejdzie w służbę Cnoty, ten uwikła się w występki i grzechy (stanie się «sługą podłego sługi»).
 III. 6. «Panem-sługą» jest Występek, co, sam zależny od Cnoty, włada ludźmi, którzy mu podlegają.
 III. 14-21. Dante zapowiada, że wyłuska właściwą swą myśl z pod ogólnikowej alegorji Cnoty i Występku.
 IV. Występkiem, omawianym v I. - III. zwrotce, jest więc skąpstwo.
 IV. 9-11. Vide: Convito, tratt. III, cap. 15.
  V. 9-10. Wszystkich nas otacza jeden krąg Przeznaczenia, przed którem ugina się nawet Rozum.
 VI. 5-12. Skąpiec gardzi «strawą cnoty», t. j. argumentami rozumowemi, jakie wywodzi hojność, przeciwniczka skąpstwa, a jeżeli już podniesie tę strawę (t. zn. dokona jakiegoś czynu szlachetnego), dzieje się to z chęci chwały, czyli właśnie wtedy, gdy cnota «się już odeń odwraca».
 VII. 7. Znaczy: Jeden występek pociąga za sobą drugi.
 VII. 8. Miłość przeciwdziała występkom, skupiając wszystkie cnoty i wzmacniając się w ten sposób.