narodu. Każdego narodu! — powiadamy, gdyż rozbrojenie moralne lub materjalne jednego tylko państwa, podczas gdy inne się zbroją, zamiast pokoju wojnę przyniesie; sąsiedzi bowiem rozbrojenie wykorzystają dla dokonania napadu. Wspólna, wytężona i nieustraszona działalność wiernych miłośników pokoju, a przedewszystkiem socjalistów całego świata, doprowadzić musi do ostatecznego zwycięstwa. A zwycięstwo będzie polegało na tem, że w konstytucji każdego państwa zamieszczonem będzie następujące postanowienie:
Każdy rząd, który rozpoczyna wojnę, nie oświadczywszy przedtem publicznie i lojalnie gotowości poddania zatargu rozstrzygnięciu przez Sąd Rozjemczy, staje się zdrajcą Ojczyzny i Ludzkości. Każdy parlament, który udziela swojego zezwolenia na taką wojnę, winien jest zdrady stanu i z mocy samego prawa zostaje rozwiązany. Jest narodowym i konstytucyjnym obowiązkiem obywateli taki rząd obalić i zastąpić go innym rządem, który zabezpieczywszy obronę kraju, obowiązany będzie natychmiast poczynić wszystkie kroki, celem porozumienia się z drugą stroną, co do polubownego załatwienia konfliktu przez Sąd Rozjemczy.
Oto o czem marzą najszlachetniejsze umysły, oto do czego dążyli wszyscy wielcy wodzowie proletarjatu, którzy zstąpili już do grobu, a, jak Jaurès, w ostatniej życia godzinie jeszcze odwrócić usiłowali nadludzkim wysiłkiem wojnę. Narody są śmiertelnie znużone, huragan bólu i cierpień stargał duszę i ciało Ludzkości, jedynym dla niej dziś ratunkiem jest — pokój!
Strona:Dr H. Lieberman - Wojna i pokój.djvu/30
Ta strona została uwierzytelniona.